uMthunywa
Sikumbuzo Dabengwa
Kambe sebeloywe yini abafundi bakulezi insuku? Kambe sebedle nto bani ebenza balahle amasiko abokhokho babo babuye lempilo engelakucubungula ikusasa labo. Yeyeni bantu, osekusezindleleni kuvelwa ezikolo kuyesabeka. Abantwana sebevuke ubhova.
Akukho okuhle okubukekayo abakwenzayo. Umhlaba wonke usukhuzile kodwa akulabubelo. Kambe selikhuzwe ngani bafundi? Ukulwa endleleni. Ukugijimisana ezitaladeni kulabo abafunda emadolobheni sekuyinsakavukela umchilo wesidwaba, inhlalayenza Batayi. Ukungahloniphi umphakathi jikelele lakho sekungamagcobo kini.
Abalobi kumaphephandaba onke sebelobe badela bekhuza kodwa akekho olalelayo. Kambe nga kubangelwa yini ukuba lingalaleli? Kungenxa yokuba vele akakho ozihlupha ngokubala yonke imibhalo le. Lokhu kusegcekeni ngoba lanxa lisiya ezikolweni inengi lenu alilazo izingwalo. Nxa sibuka umfanekiso odlalayo mayelana lentombazana ebihlukuluzwa ngabanye abafundi ekuveleni esikolo, kuvele kwacaca ukuba bonke abafundi kulumfanekiso bebengaphathanga zona ngwalo.
Kambe ikusasa lalaba bantwana asebephila ngodlame lingaphi? Kuzaphuma mzali bani kula amantombazana? Kuphume mzali bani kula majaha abhaxabula intombazane benganakile ukuba batshaya ngaphi lokuba batshaya ngani. Angithembi ukuba babesacabanga ngengqondo zabo zonke besenza lokhu. Basebefuqwa yikuthabisana nje nanku nxa lilixuku amandla okwenza okubi asuka abengangezelelweyo. Umuntu uze athi qaqabu esenze inkemenkeme yendaba. Insindabaphenduli yendaba.
Bafundi khuzwanini lilalele. Vukani emadaduleni. Lizakhala amathuba esetshabalele. Asilaleleni umuntu wesibili enhliziyweni zethu. Siyabonga bakhona abasaselaye unembeza ngoba wezwakala owayekhulumela phansi ngelipholileyo kulumfanekiso ekhuza lezigilamkhuba ukuba umuntu wesintwana akatshaywa kanje. Pho wayengalalelwa ngubani? Siyaphinda bafundi, asikhuzwe silalele.
Lokhu kusemqoka ngoba ingalo yomthetho kulula ukuba ifinyelele bonke abenza konke okungahambisani lomthetho. Siyakhalima, siyakhuza bafundi. Bazavela ngaphi odokotela besikhathi senu selibase kogoqwanyawo? Bazavela ngaphi abongikazi selibabhaxabule labehlisa izithunzi behluleka ukufunda bekhululekile? Omanjinela bona sizabathola ngaphi ingqondo zethu zisabalele ngokomhlaba?
Uphuzo kanye lokubhema okudakayo kungezelela ubunzima empilweni zabanye benu bafundi. Emajele kanye lasendaweni zokuzama ukuqondisa abaswelakali abangane bafundi. Asithini sekwanele!
Nxa sonke singakhuluma lizwi linye lokuba sekwanele mhlawumbe singaphepha kulesisiphepho esesidunge umhlaba wonke lentsha yonke. Phaphama mfundi, phaphama.
Zisize uphume kulimpilo yokuziyenga lokungalaleli ngoba umuntu nguwe! Untshintsho nguwe!
Asiguqukeni omubi ayangeke.
