uMthunywa
Thokozile Mbedzi
ABALIMI sebexwayiswe ukuthi behlukanise izifuyo zabo zibe ngamaqembu njalo baziphe ukudla zikulawomaqembu ukuze kubelula ukumelana lendleko zakhona.
Ekhuluma lentatheli kaMthunywa uLivestock Consultant weBeitbridge uMnumzana Simon Mlambo uthe abalimi ukuze benelise ukumelana lendleko zokufuya kumele bafake inkomo zabo ngamaqembu baziphe ukudla zikulawo maqembu njalo. “Abafuyi ukuze benelise ukumelana lezindleko abangahlangana lazo zokudla kwenkomo balakho ukufaka inkomo zabo ngamaqembu kusiya ngalezo okumele zinakekelwe kuqala.
“Iqembu lakuqala kumele libe ngelalezo ezilamathole. Iqembu leli kuqakathekile ukuthi lithole ukudla okwaneleyo ngoba zikhangelelwe ukuthi zehlise uchago ngakho isilinganiso sokudla ebezisidla siyabe sesikhuphukile.
“Zingaba ngamaqembu kubalula ukuthi umlimi abe lesiqinisekiso sokuba zithola ukudla okuqondileyo,” kutsho uMnu Mlambo.
“Iqembu lesibili ngezilamabele. Lezi kumele zibe zodwa ngoba isilinganiso sokudla kwazo sehlukene lesalezo ezilamathole.
“Besokulandela inkunzi kube sokulandela lezo abafuna ukuthi zilandelwe zinkunzi nxa izulu lingana. Kube sokulandela iqembu lamajongosi lenkabi. Amaqembu la aphathisa umlimi ukuba enelise ukuhlela indleko zakhe ngendlela eqondileyo,” kutsho uMnu Mlambo.
Uthe labo abangenelisi ukuthenga ukudla balakho ukuzinika amahlanga lotshani kuhlanganiswe le-protein.
“Abafuyileyo sibakhuthaza ukuthi bakhululeke bafike emahofisini ethu bazobuza ukuthi bangakwenza njani ukuthi behlukanise njani izifuyo zabo lezilinganiso zokudla okumele baziphe khona konke lokhu siyabafundisa kungelambadalo.
“Siyabafundisa njalo ukuthi nxa bengelamali yokuthenga ukudla bangalungisa njani ukudla kwezifuyo zabo bodwa,” kuphetha uMnu Mlambo.
