uMthunywa
Siphathokuhle Ngulube
Salibonani bafundi! Ngithemba liphilile lapho elikhona njalo liyazilandela izifundo zethu ezisakhayo njalo ezisenza sibe ngabantu ebantwini. Izifundo zethu lezi ziyamakha umuntu njalo zimenze abengumuntu opheleleyo emphakathini.
Phela umphakathi uqakathekile kakhulu ezimpilweni zethu ngoba ngeke siphile sodwa angathi sisesihlengeni, siphila labantu. Lamuhla sizakhangela izenzo ezimbalwa esizenzayo emakhaya kumbe ezindaweni ezithile ezingaveza izimilo zethu. Zikhona izenzo ezinjengokuguqa, ukuviyoca, ukubonga, ukuthatha ulutho ngezandla zombili. Lezi yizinto esizifunda sisesebancane eziveza izimilo zethu lanxa sesikhulile. Sizakhangela lezi izenzo sichaze ukuthi kanti zenzakala nxa kutheni.
UKUBONGA
La ngamazwi esiwakhuluma izikhathi zonke ikakhulu nxa sithakazelela ulutho oluhle esilwenzelweyo. Ukubonga kuqakathekile kakhulu esintwini, kuyinto ekhomba ubuntu. Umuntu ongakwazi ukubonga uyadanisa njalo ulihlazo emphakathini. Ukungabongi kwenza umuntu okwenzele okuhle adangale emoyeni. Ukubonga njalo akukhethi.
Omdala usengabonga komncane. Ngangizwe ugogo wami engibonga aze angiteme nxa ngithe ngamenzela kuhle.
Lokhu kukhomba obala ukuthi ukubonga akulakuthi unganani. Noma ngubani owenze isenzo esihle uyabongwa.
Ngokunjalo ke bafundi asifundeni ukubonga abasenzela kuhle izikhathi zonke.
UKUVIYOCA
Yikwenzani ukuviyoca bafundi? Ukuviyoca yikugobisa amadolo. Lesi yisenzo esande ukwenziwa kakhulu ngabantwana nxa behlonipha umuntu omdala. Isenzo lesi singasenza nxa sisamukela ulutho oluthile emuntwini omdala, nxa uxhawula umuntu omdala, nxa uqhubela umuntu omdala olunye ulutho. Zinengi izinto okumele siviyoce nxa sizenza. Kwesinye isikhathi bafundi liyakhulumisa abadala kumbe lemukele izinto limile lithe mpo.
Hatshi bafundi akuqondanga lokhu kukhomba ukungahloniphi.
UKWAMUKELA ULUTHO NGEZANDLA ZOMBILI
Kulihlazo ukuthi nxa uphiwa ulutho ngumuntu omdala uthathe ngesandla esisodwa. Mina ngisakhula ngangithi nxa ngiphiwa ulutho ngumuntu omdala umama angikhangele ngelokhozi efuna ukubona indlela engamukela ngayo.
Ngangithi ngingemukela ngesandla esisodwa angitshaye ngenhlanekela. Kuyavela ke bafundi ukuthi kuqakathekile ukunanzelela indlela esamukela ngayo ukuze singabi lihlazo emphakathini. Ngokunjalo ke ukufunda akupheli.
Isandla esisodwa siyazila esintwini.
UKUGUQA
Ukuguqa laso yisenzo esihle kakhulu esintwini. Siyisenzo esikhomba inhlonipho. Zinengi izinto okumele nxa sizenza siguqe. Ngakini sekufike abantu bemzini. Isintu sithi kumele ubabingelele labo bantu. Kambe ubabingelela njani?
Ubabingelela umile uthee mpo? Hatshi bafundi kufanele siguqe sibingelele kuhle. Singaguqa njalo nxa siqhubela umuntu omdala ulutho oluthile. Asithi umama ufuna amanzi okunatha, siyaguqa ke nxa simqhubela. Ngokunjalo ke ukuguqa kuyisenzo esihle kakhulu esikhomba inhlonipho.
Zinengi izenzo esintwini okukhangelelwe ukuthi sizenze ezikhomba inhlonipho bafundi. Asizinanzeleleni lezo zenzo.
Asibonaneni ngeviki ezayo!
