Uncategorized

Isikhuphukile iminyaka yokuphila

22 Sep, 2022 - 00:09 0 Views
Isikhuphukile iminyaka yokuphila

uMthunywa

Yintatheli kaMthunywa
Ukufinyeleleka kwezempilakahle sokwenze iminyaka ekhangelelwe ukuphila ngabesilisa labesifazane yaya ku-65 isuka ku-45 ngokuvezwa kwe-Census yalonyaka.

Lokhu kukhuphuka kweminyaka yokuphila ekhangelelweyo kubangelwe layikufinyeleleka kwemithi yokucindezela igcikwane leHIV.

Ekhuluma lentatheli ngemva kokwethulwa kwempumela yokubalwa kwabantu umqondisi weZimbabwe National Statistics Agency (ZimStat) uMnumzana Taguma Mahonde uthe impilo ekhangelelwe emuntwini esanda kuzalwa iveza ukuthuthukiswa kwezokufinyelelwa kwezempilakahle.

“Lokhu kuveza ukuthuthuka kwendlela yokuphila kanye lokufinyeleleka kwezempilakahle. Uhlangothi lwezempilakahle solungcono njalo abantu sebephila impilo abayenelisayo elakho ukuthi baphile isikhathi eside.

“Ukufinyeleleka kwezempilakahle kutshengisa ukuthuthuka kwazo,” kutsho uMnu Mahonde.

Uthe abesifazane bakhangelelwe ukuphila iminyaka engu-68 nxa kuqathaniswa labesilisa abaphila iminyaka engu-61,2.

Ngomnyaka ka1982 abantu beZimbabwe babekhangelelwe ukuphila iminyaka engu-57 nxa bezalwa kodwa iminyaka le yehla ngo-2002 yaya ku 45 ngenxa yegcikwane leHIV.

 

UMnumzana Mahonde uthe nxa kungahlanganiswa iminyaka ekhangelelwe ukuphilwa ngabesifazane labesilisa kuba yiminyaka engu-64,7.

Abemadolobheni bekhangelelwe ukuphila iminyaka engu-65,5 kulabemakhaya abakhangelelwe ukuphila iminyaka engu-63,3.

Iminyaka ekhangelelweyo le linani elibekwayo nje kodwa elingatsho ukuthi umuntu wonke uzaphila leyo minyaka.

 

Ukuvikelwa kokufa kwabantwana besanda kuzalwa kuyengeza iminyaka ekhangelelwe ukuphila. Igcikwane leHIV lokungakatholakali kwemithi yama antiretrovirals lalibangela ukuthi abantu abaselizweni behlukaniswe babengamaqembu amabili, labo abalegcikwane ababengaphili isikhathi eside kanye lalabo abangelagcikwane ababephila isikhathi eside baze bakhuluphale.

Inhlanganiso yamazwe yezempilakahle eyeWorld Health Organisation kunhlolisiso eyayenzayo ibike ukuba iminyaka ekhangelelwe ukuphilwa ngumuntu kusizwekazi seAfrica isikhwele ngeminyaka elitshumi emuntwini munye ngamunye kusukela ngomnyaka ka2000 kusiya kumnyaka ka 2019.

World Health Organisation (WHO)

Iminyaka ekhangelelwe ukuphila yakhuphuka isuka ku-46 yaya ku-56 kulakwezinye ingxenye zomhlaba kukanti ilizwe leZimbabwe seliveze ukuthi lona lenza ngcono kulezinye indawo.

UMnu Mahonde uthe bathatha izibalo zabantu asebedlule emhlabeni kumuzi munye ngamunye kumnyaka odluleyo kanye lokuthi bangaki abantwana abaleminyaka engu-0 kusiya ku-17 abalokhu belabazali abaphilayo.

Share This:

Sponsored Links