Uncategorized

ISIGQI SOMDLADLA: SAMATSHUMI AYISIKHOMBISA LANE: Qunga aqandayo

08 Aug, 2019 - 00:08 0 Views
ISIGQI SOMDLADLA: SAMATSHUMI AYISIKHOMBISA LANE: Qunga aqandayo

uMthunywa

Trevor Mhlanga

KWAKUSITHI nxa umdlalo usutshisa, abantwana bechelesile, besethelana inganu ka Mzwazwa, kujikwa ibhola njengebhola, lizwakale ilizwi. Kulendlela abazali ababememeza ngayo eyayihle iveze ukuthi bakubizelani. Nxa kuzindaba ezimnandi, kwakubizwa kanye kumbe kabili, besekuthiwa “…nxa ungafuni zindaba zakho.” Kungavele kutshiwo njalo wawubona okunkalakatha kuntshompoka okwempunzi evuswe yizinja, kutheleka kuqonda la okubizwe khona. Nxa kungezingamnandi, ilizwi lalikhwaza kabili kathathu, okwesine kube ngu “…heyi wena! Awulandlebe kanti? Awungizwa, hii?” Lokhu kubiza kwesibili yikho okwakuvame ukwenziwa ngesikhathi umdlalo sumnandi engathi ungawudla uwuqede. Kwakuhle kwazakale ukuthi sokuyilesiya sikhathi esingathandwa muntu.

Nxa usane lusese luncane lusagaqa, akuvumi ukuhlala umzuzu ubemunye ungaluboni, funa okwenzakalayo lapha olukhona kwenwayisa ikhanda. Kuyingozi futhi ukuthi nxa ulungisela umntwana ongaka amanzi okugeza uqale ngokuthela atshisayo, lokhu vele akuqalwa. Okungu twa nxa kusesengaka amanzi ayathandeka phela, kunga bekwa enditshini yokugeza kuchelesa kuswele lamazwi azwakalayo okuzitsholo, kubonakale kuphela  ngokudlalisa izandla lenyawo lokuhlekelela ukuthi kulenjabulo lapha. Isililo esitshaywa nxa sokukhitshwa emanzini ungathi kuncetshiwe kumbe kubone inunu. Umntwana ofanayo nxa sekhulakhulie esesenelisa ukudlala labanye, amanzi aphenduka isitha, kuthi noma engangena enditshini akhale ngokutshisa kumbe ukuqanda kwamanzi. Uhlupho yikuthi phose sonke isikhathi ubizelwa ukugeza nxa umdlalo usumnandi.

Usane lungavele luyibone inditshi elamanzi, kufika ukuthi luzigxumuzele phakathi. Umntwana ocabanga ngemidlalo ayitshiye emuva laye nxa esesabele lokhuya kubiza kwesibili uphanga abhudlukele emanzini ngoba engafuni kulahlekelwa yisikhathi sokudlala. Ibuhlungu lindaba ngoba impilo zabanye abantwana sezaphelela emanzini ngenxa yalesi senzo, kuzithelile kwabilayo okungunkalakatha kwahle kwazipheka. Abalenhlanhla yokusila lapha impilo yabo ivele siguqukile ngoba loba kuyini okutshiswe yila manzi akuyi kuphinda kusebenze ngendlela. Isiga esinje siyamdungaza umzali, aphambane, aswele lalapha angaya khona. Induduzo kayisebenzi ke lapha futhi akukho muthi ongabuyisela isikhathi emuva uqondise osekonakele. Kunguwe sokukwehlele ungenza njani?

Nansi ke isifundo sanamuhla; kukhona okungaba yingozi empilweni yakho ongakwenqabela. Amanzi aqandayo engathelwa kuqala enditshini, ingozi yokutshisa umntwana ingavimbeka. Ngendlela efanayo qaphelisa indlela oyenza ngayo izinto ubone ongakwenza ukwenqabela ingozi kumbe ukuphambaniseka kwezinto. Kanengi kudinga kuphela ukulungisisa amazwi ayiyo okutsho lokwazi isikhathi sokukhuluma ukuze amanzi angachitheki, ungathatha induba uzithi wathalala phansi okwabonwa ngabelungu, impumela yakhona ingatshisa wena. Nxa ubusukwejwayele, namhla lokhu ake untshintshe ukwenza endaweni yokuqunga amanzi atshisayo, qunga aqandayo!!!

Thintana lo Trevor Mhlanga kunombolo zikamakhal’ ekhukhwini ezithi: +263775523605 kumbe kumakheli omqhafazo la: [email protected]; Facebook: Trevor Mhlanga; Twitter: @MhlangaTrev

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds