Isigqi somdladla: Isidwabu 27: Akuqili lazikhotha emhlane

30 Aug, 2018 - 00:08 0 Views

uMthunywa

Trevor Mhlanga

Izaga ziveza inhlalo yayizolo, esengikufundile kwezinye zazo yikuthi ukuphilisana kuhle labanye kwakuqakathekiswa. Nxa kwakuthiwa ikhotha eyikhothayo kuveza ukuba abantu babekhangelelwe ukuphathisana, okuyinto elokhu isaphila lamanje, nxa ungasizi abanye lawe mzwana udinga usizo uphenduka isiwula.

Esinye isaga ngesithi intandane enhle ngumakhothwa ngunina okuveza sobala ukuba lindaba yokuphilisana iqakathekile kusukela ebuntwaneni. Ukukhula okuhle kweyame ekutheni ukhuliswe ngobani, waziphatha njani esigabeni. Okugcizelelwa lapha yikuthi umuntu angeziphilele eyedwa, njalo ongaphili kuhle labanye kaphumeleli.

Kuzaga lezi, ubudlewano bufaniswe lokukhotha, kumbe ukukhothana, okuyikho okwenza umuntu akhuseleke kulokhu akwenzayo. Isaga esithi akuqili lazikhotha emhlane sigcizelela into efanayo, ukuthi nxa umuntu engakhetha indlela emazombe zombe, leyondlela iphetha komlind’ uyacina.

Umdlalo obudumile ngisesemfitshane, ngusqobhingo, umdlalo odlalwa ngezivimbo. Lapha wawuthola amadolo esemhlophe nke, impahla sokungathi bezibhuqwa emsizini, lenyawo kungathi bezigida es’lotheni.

Abafana lamankazana begcwele egcekeni, imihlane isosiwa lilanga kodwa bengakunanzi lokhu ngenxa yobunandi bal’ umdlalo. Kunjalo nxa uphakathi komsebenzi kumbe umdlalo owukhwabithayo, ozimisele ngawo; ngaze ulimale, ubuhlungu bakhona awubuzwa uze uqede okwenzayo, kuthi nxa usulibele suzihlalele, ing’khona kukwethekela ukuba ulimele, lobuhlungu buze ngamandla.

Kumdlalo kasqobhingo, babekhona ababehlakaniphel’ eceleni, ababengavumi ukuncintwa ngabanye kumbe ukuphuma emdlalweni lanxa kusobala ukuba banqontshiwe. Akungabi nguwe onjalo.

Ukuqila abanye kuletha ukuqumbaqumbeka nxa ubona amacebo akho ephumelela, kukwenza ubone sengazathi kuzahlala kunjalo, futhi kube sengazathi labo obaqilileyo akulanto abangayenza.

Uzizwa umkhulu, njalo ungathinteki, uhamba sengazathi uyenyanya umhlabathi, kukanti ubukhosi ngamazolo. Ungakakholisi leyo nzuzo, kumbe lobo bungqwele obuthole ngobuqili liyafika eliyisithutha.

Ngekhaya, akungabi nguwe ocatshayo ngesikhathi somsebenzi uvumbuluke ngesikhathi sokudla, kumbe ugule mzwana izopha lidle wena, ubuye uqine saka mzwana lidle abanye.

Esikolo akungabi nguwe olendlela zokuthatha imisebenzi yabanye uyenze eyakho, kumbe ukungena kumhloliso ufihle iphetshana lempendulo ekhalweni. Emsebenzini kakungabi nguwe owazi amazwi amnandi ahuga abanye ukuba kube yibo abahlala bekuncedisile kulokhu, lakulokhuya kodwa nxa sokunguwe okumele uphathise ube lezizatho ezinhle zokungaphathisi sonke isikhathi.

Esigabeni, akungabi nguwe ovakatsha komakhelwane kuphela nxa usiyacela olunye ulutho kumbe usiya kweboleka kodwa ube matasatasa locingo lwakho luqale ukungathinteki nxa sokumele usize kumbe ubuyisele lokho owakwebolakayo. Ubuqili obunje unganquma ukubutshiya ngitsho lakundlela ezinye ezincinyane ozenzayo kuba kuhle kuwe.

Kumdlalo usqobhingo, amaqili ayephanga ananzelelwe, besebexwaywa, kungabikho ovuma ukudlala labo loba kweminye imidlalo. Lokhu kwakusiba buhlungu ukwedlula ukutshaywa. Wawuthola okungabantwana sokuhlulukelwe, kwakungavumi njalo ukuba amaqili adlale wodwa, leyo yayingeke ivuthwe.

Ungaqhubeka ngobuqili isiphetho sakho singaba ngesibuhlungu ukwedlula lokho, lanxa ungangenanga enkantolo ungapika ngezakho lapho okhona.

Okumele ungakulibali yikuthi labo obaqilayo labo balengqondo, futhi inengi labo liyacabanga kulawe, ngezake bakwekela utshakala sengazathi abazi ukuba benzeni ngawe. Ngaze ube mkhulu okunganani, ube lamandla okwehlula ilizwe lonke, ungaqali ukuzininda amehlo ngodaka, akuqili lazikhotha emhlane!!!

*Thintana loTrevor Mhlanga kunombolo zikamakhal’ ekhukhwini ezithi: +263 775 523 605 kumbe kumakheli omqhafazo la: [email protected]; Facebook: Trevor Mhlanga; Twitter: @MhlangaTrev

Share This:

Sponsored Links