Uncategorized

ISIDWABU SAMATSHUMI AMAHLANU LANE: Ulimi lombankwa konwabu

21 Mar, 2019 - 00:03 0 Views

uMthunywa

Silo Trevor Mhlanga

USOTSHANGANE umhlahlandlela wesizwe samaTshangane wathi esefikile empumalanga yelizwe leli elibizwa namhla ngokuthi yiZimbabwe lapha amisa khona isigodlo esathiwa ibizo ngokuthi Gaza waba lendlela elomahluko yokubusa. Akwenzayo yikuxubanisa izindimi ukuze amanyanise abantu.

Ngaleso  sikhathi ulimi lwamaTshangane qho kwakuyisiZulu, kodwa-ke namhlanje esabelweni esifanayo sakoGaza sokulolimi olutsha isiNdau. Lolulimi lwadalwa yikuhlanganisa indimi ezimbili ezazikhulunywa ngabantu ababevele sebekhona kuleyondawo, lesiZulu. Lokhu kwenza amaTshangane amanje aganxele ebantwini bakuleli bona bephuma ngaseZansi. Okwenziwa nguSotshangane abanye bakukhangela ngelihlo elinxele ngoba namhla lawo amaTshangane engasazazi imvelaphi yawo, kukanti abanye bebona umsebenzi omangalisayo okubambanisa abantu.

Kulezinsuku izimota lezindizamitshina sezikwenze kwaba lula ukufinyelela indawo ezikude. Abantu bayathutha bathi chithisaka ndawana zonke ngenxa yemisebenzi, imfundo kumbe bebalekela indubo abahlangana lazo. Imihlobohlobo yezindimi isingenile ngitsho lasemaphandleni khonale emaguswini amnyama. Izolo ubungazikhotha ilihlo ukubona umbalisikazi okiliza isiNdebele efundisa eNkayi, namhlanje uthola onjalo efundisa iviyo lakuqala. Abantwana sebekhula bedlala labosowabo abakhuluma ezinye izindimi ezingafani lezabo. Omunye nxa ekukhangele lokhu engathi yisisanasana, isipunapuna umtshado wamagundwane, omunye njalo athi ngamathuba amahle okwenza ingqondo zabasakhulayo zibe banzi. Ukuxubana kwabantu ngenhlalo kwehlisa ukuxabana kwemihlobo, kwenza okhekhe bazi ukuba sonke singabantu kungelani lendimi esizikhulumayo kumbe lombala wejwabu. Kuqakathekile lokhu kuhambo lwempilo ngoba akwaziwa okwanonisa ingulube, mhlawumbe impumelelo yakho itshwathikwe kwesinye isizwe esingasi sakini lebantwini abathi nxa bekhuluma wena uzwe izulu liduma. Nxa uvele ukhuliswe ngendlela le yokuthi wamukele ukuthi abantu kasifani kulemihlobohlobo etshiyeneyo kodwa sonke singabantu, kubalula kuwe ukuphumelela lapho. 

Ake uzwe umsindo lo, yimibankwa ibalekela inyoka, phela lapha efika khona imamba ihle ixotshe izinanakazana zonke ngephunga nje kuphela. Kutheleke okuyimipankwa; okunye kuyekuthi ntshobe emlindini wakonwabu. Unwabu lanxa lwethukile ukuba sokusenzakalani lapha, luhle luyifunde ivaliwe. Umpankwa lonwabu sokumele kuhlalisane, okutsho ukuxoxisana lokuzwanana ukuze kungaxatshanwa. Njengo mninimuzi unwabu luyaqala ukufundisa umbankwa ulimi lwalo, umbankwa lawo ubamba ngokuphangisa ngoba udinga indawo yokufihla ikhanda. Kodwa abantwana bonwabu balombono olomahluko, bona bakhangelele ukufunda ulimi lombankwa. Isizatho yikufuna ukusebenza ndawonye lemibankwa ekuzingeleni izibungu kusasa. Akucabange isiqubu sombankwa lobungcitshi bonwabu ekuzingeleni ukuba kuzalani? Kunjalo-ke ukwazi lokuphilisana kuhle labantu lezindimi zabo ezehlukeneyo, kukuvulela amasango abengevulwe nxa ubungazi ukukhulumisana labo ngolimi lwabo. Kwenza njalo kungabi lamuntu omkhangelela phansi kumbe omqhuqhayo ukuba umfinyelele lakusiphi isimo. Ingqobe yanamhlanje yile; alukhulunywe ulimi lombankwa konwabu!

Thintana loTrevor Mhlanga kunombolo zikamakhal’ ekhukhwini ezithi: +263775523605 kumbe kumakheli omqhafazo la: [email protected]  Facebook: Trevor Mhlanga; Twitter: @MhlangaTrev

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds