uMthunywa
Laso lesi sabizwana sisuselwa esabizwaneni sokukhomba eduze ngokujobelela u-ya loba u-waya. Izibonelo: lesi > lesiya, lezi > leziya, lobu > lobuya, le – leya. Isijobelelo u-waya sisetshenziswa ezabizwaneni u-lo lo la. Izibonelo: lo > lowaya, la > lawaya.
Ukusetshenziswa kwesabizwana sokukhomba – Siyasebenza silandela ibizo emtshweni. Izibonelo: Inkomo leya ifohlile. Izindlu leziya ngezabafundi. Isabizwana sokukhomba uleya silandela ibizo inkomo emtshweni. Uleziya laso yisabizwana sokukhomba kude esilandela ibizo izindlu emtshweni.
Isabizwana sokukhomba singandulela ibizo emtshweni, kodwa kuvame ukuba unkamisa wokuqala webizo eqiwe uma isabizwana silandulela kanje: Lesiya sitsha sigcwele. Lawaya maqaqa ayesabeka. Loluya khuni kalubaswa.
Isabizwana sokukhomba singaba yinhloko loba umenziwa womutsho uma sisebenze esikhundleni sebizo eliyinhloko kumbe sibe ngumenziwa emtshweni. Izibonelo: Lezi nkomo zibulewe ngumqando. Bazathenga lesi. Leyo izakuya esikalini. Banike lesiya.
Lesi sabizwana singasebenza silandelane lezinye izabizwana kanje: Ungitshengise yona le. UThembekile ufuna lona leli lodwa.
Esilandelayo yisabizwana senani. Lesi sabizwana sitsho ukubala. Kuleziqu ezimbili zokubala ezitholakala kulesi sabizwana ezingu- nke lo – dwa– U- nke umele konke, u –dwa umele okukodwa. Ngaphandle kwalezi ziqu singabe sesibala ngo- bili, -thathu, -ne, -hlanu njalonjalo.
Sizaqala lapha kuviki ezayo
