uMthunywa
Salibonani bafundi. Ngithanda ukulamukela kusifundo sethu sakuleli iviki. Ngeviki ephelileyo sikhangele ukwenda kwentombi. Siyaqhubeka ke sikhangela njalo amanye amagama ande ukusetshenziswa nxa kukhulunywa ngokwenda kwentombi. Akhona amagama ajayelekileyo esintwini ngithanda siwakhangele sixoxe ngawo kabanzi. Amanye akhona yila alandelayo:
1. Ikhetho
2.isanyongwana
3.umthanyelo
4.ukuphehlelwa isithundu
5.ukumekeza
6.udiwo
Sesake sawabona yini la amagama angaphezulu bafundi. Asetshenziswa nxa kutheni? Akesikhangele elokuqala elithi ikhetho. Lona litsho iqembu labafana eliyabe likhethiwe ukuba liphelekezele umthimba lapho kusiyakwendiswa intombi. Ikhetho lalisibakhona kakhulu emthimbeni izolo. Kulezi insuku alisajayelekanga.
Isanyongwana sona siyini bafundi. Le yintombi eba seduze lomlobokazi. Kuthiwa yisanyongwana nje ngoba inyongo zonke ezezifuyo ezicola umakoti ziyabe zigqiziswa yonale intombi. Ngenxa yenyongo lezo ke isibizwa isanyongwana. Isanyongwana siyasibona emtshadweni yalezi insuku. Sasibone umakoti elaso isanyongwana lanxa nje kweminye imizi okwenyongo kungasajayelekanga.
Ikhona njalo intombi okuthiwa ngumthanyelo. Le yinkazana encane eyayiphelekezela umakoti nxa abanye bonke sebephenduka ekhaya isale ilibazisa umakoti. Le kwakwande ukuba yinkazana encane. Yiyo phela inkazana esala ithunywa ngumakoti ngoba engakajayeli izihlobo labantwana balapha ekhaya. Inkazana le iba yiyo umngane wentombi le ize iye ijayele lapha ekhaya. Ngemva kwesikhathi, inkazana le iyabiselwa ngakibo.
Intombi nxa isiya kwenda kudala yayingaphumi nje. Kwakufanele iphehlelwe isithundu. Isithundu yisihlahla esibhubhudla amagwebu njalo kukholwa ukuthi siletha inhlanhla. Sasithi singaphehlwa amagwebu akhaphakele kuyo intombi. Ngokunjalo ke lokhu kwakuqakathekile esintwini. Kulezi insuku abantu sebeqakathekisa inkonzo, sebethandazelwa ngabafundisi.
Emthimbeni intombi yayitshengisa ukuthokoza kwayo ngokugiya igida itshengisa ubugabazi bayo. Lokhu ke kwakubizwa kuthiwe yikumekeza.
Kwakuyinto ethandwa nguzulu wonke ukubukela umlobokazi emekeza. Lokhu kuyenziwa lakhathesi. Umlobokazi uyagida emthimbeni wakhe nxa ethandile lanxa nje okwakhathesi sekutshiyana lokwezolo.
Udiwo.
Lo ngumthimba omncane owawande ukutshadwa kudala. Umthimba lo wawande ukwenziwa ngabangelamali kumbe izifuyo.
Lo ngumthimba ongelamicimbicimbi eminengi. Omunye umehluko yikuthi umthimba lo awuphelekezelwa ngabantu abanengi. Ungaqhutshwa nje ngabantu ababili kumbe abathathu phela ukuqhutshwa ngabantu abanengi kwakudula.
Lakhathesi bakhona abenda ngodiwo ngoba izimali zingeneli ukwenza umthimba omkhulu. Kuyavela ke bafundu ukuthi akhona amagama asetshenziswa nxa kukhulunywa ngokwenda kwentombi.
Asiwasebenziseni kuhle izikhathi zonke ukuze singalahleki enkulumeni yethu yansuku zonke. Asigcineni ulimi lwethu lobuntu bethu bafundi! Libe leviki elihle, asihlanganeni ngeviki ezayo!
