Incwadi yokuzalwa iyisiqokoqela

06 Sep, 2018 - 00:09 0 Views

uMthunywa

silo Phumulani Mpofu

Abantu bayaphuma besiya eGoli bezama ukudinga amadlelo aluhlaza lempilo engcono kodwa lokhu sokubangele inhlupho ezimbalwa.

Inhlupho lezi zigoqela uhlupho lwencwadi yokuzalwa. Abantwana abancane abalazo incwadi zokuzalwa kubangelwa yikuthi bazalelwe ngaphandle kwelizwe eGoli. Abantwana bathunyezwa kubomalayitshwa bengela ngitsho lephepha elilodwa lokuzalwa.

Lokhu kubangela ukuthi umntwana nxa esefikise iminyaka yokuthi aye esikolo angenelisi ukuthi afunde ngoba umthetho ungavumi ukuthi umntwana afunde nxa engelancwadi yokuzalwa.

Kule iviki sidibane lontombazana okuthiwa nguThobile Nyoni ohlala emaphandleni esigabeni sakoMaduna, eFilabusi. UThobile uthi yena wazalelwa eGoli wasephathiswa kumalayitsha eleminyaka emine engela ngitsho leyodwa incwadi yokuzalwa. Lamhlanje uThobile useleminyaka engamatshumi amabili lanye, kalancwadi yokuzalwa.

UThobile uhlala logogo ozala uyise, uthi ugogo wakhe wazama ukumthathisa incwadi kodwa kwehlula. Uthe echasisa udaba lwakhe watsho lokuthi kazange aphumelele ukuqhubekela phambili kuzifundo zakhe ze-secondary ngoba engelancwadi yokuzalwa. Uthi usekhathele ngokudinga unina kodwa akwaziwa ukuthi watshona ngaphi.

Uthi unina wamcina eleminyaka elitshumi sowazama amacebo wonke ukuthi amdinge. Lezihlobo zikanina azitholakali njalo ezinye azifuni kumncedisa. Njengenhlanganiso emela amalungelo abantwana sizama amacebo okuthi sincedisane loThobile ukuthi athole izihlobo zakhe.

Ugogo kaThobile uthi njengoba yena eseluphele uyesaba ukuthi nxa engafa uThobile sengasala ehlupheka ukuze athole incwadi yokuzalwa, lokhu kubangelwa yikuthi nguye yedwa olesifiso sokuthi umzukulu wakhe athole incwadi.

Njengenhlanganiso yeTrinity Project sikubona kuqakathekile ukuthi abazali bethathise abantwana incwadi yokuzalwa esanda kumbeletha ngoba kulilungelo laye wonke umntwana emhlabeni.

Incwadi yokuzalwa iqakathekile futhi ngoba inikeza umntwana ithuba lokuthi afunde, lokuthi athole umsebenzi njalo lokuthi athole ilifa lapho kufanele.

Njengenhlanganiso sikubona kuqakathekile ukuthi abazali labo abachapha umngcele besiya kwamanye amazwe bathathise abantwana incwadi kusase lesikhathi ukuze abantwana bethole amathuba afana lawabanye abantwana.

*Umlobi utholakala kunombolo zocingo ezithi 0773195055 lakukheli ethi [email protected] lakuFacebook page ethi Trinity Project Zimbabwe.

Share This:

Sponsored Links