Imikhuba lamasiko amandebele, Lulotshwe ngu-tommy matshakayile ndlovu lo doris nomathemba ndlovu belo bekithemba sodindwa ncube, Lwadindwa e-Mambo Press
Ezendle Lemikhuba Ephathelene lazo
Izinyoni
Ihlolanyama
Ilamabala amhlophe lamnyama. Inyoni lezi zithanda ukuhamba zingumhlambi. Zinquma phambili kwakho kutsho ukuthi lapho oyakhona uzafica kuhlatshiwe, uzafica kulenyama. Kulemibala yamalembu ebizwa ngalezi zinyoni. Abanengi kabayidli inyoni le.
Ijuba
Ayimihlobo emithathu amajuba. Untanyana lijuba elilentamo ebomvu. Umzimba walo uluthuli olumhlotshana. Ivukuthu, lijuba elikhulu eliluthuli olufuna ukuba bomvana.
Likhulu njalo lithanda emfuleni. Kukhona njalo elimhlophe elilomzila omnyama oquma intamo. Abanye leli balibiza bathi nguthayi.
Ikhwezi
Yinyoni emnyama okucazimulayo. Ingangomantengwane kumbe ukuthi ingaphansinyana kwejuba. Liyadliwa. Into elombala ofana lalenyoni-ke kuthiwa ilikhwezi.
Ilanda
Yinyoni emhlophe nke. Zithanda ukuhamba zinengi zilandela inkomo, zidobha imikhaza lezibungu. IIanda likhulu okungangesikhwehle. Kalidliwa. Lihamba lidobha intetshana ezethuswa zinkomo nxa zisidla.
Ilinqe
Yinyoni enkulu sibili efuna ukulingana lensingizi. Alombala ofuna ukuba mnyamanyana kodwa amanye amhlotshana. Zinyoni ezidla inyamazana ezifileyo. Amanqe alakho ukubona inyamazana esifuna ukufa ayilinde izife, ithi ingafa ahle ayikhwelele ayidabudabule.Lapho okufele khona inyamazana kubonakala ngamanqe egcwele ezihlahleni.
Ingqungqulu
Yinyoni engangesikhukhukazi senkukhu. Ilensiba ezingathi zibomvana . Kayidliwa inyoni le . Idla inyama yenyamazana ezifileyo. Abantu bakholwa ukuthi idla amehlo, indlebe lolimi lwenyamazana, kuphela.
Ilamandla kakhulu inyoni le ngoba lenyoka enkulu iyanelisa ukuyibulala. Kuthiwa iyayidobha iphaphe layo emoyeni iyiyekele, ithi nxa sibanga phansi iphinde iyidobhe njalo inyoka, ize ife. Ibekela amaqanda ayo phezulu esihlahleni somkhaya. Kukholwa ukuthi ingaquma phakathi komuzi ikhale ihlola ukufa komuntu khonapho ekhaya.
Insendlu
Yinyoni engankulu, elombala ophosa ufanane lowejuba. Inyoni le iyakhala ibiza umuntu. Umuntu angayilandela angayathola okuhle okufana lenyosi , kodwa kwesinye isikhathi ilakho ukukubizela okubi okufana lenyoka kumbe isilwane.
Isikhova/umandungulo/umandukulo
Isikhova silamachathachatha amhlotshana kodwa sona singathi siluthuli. Silamehlo aqatha. Abanye basibiza bathi ngumandungulo, kumbe umandukulo.
Inyoni le ilala emini izingele ebusuku. Idla amagundwane kakhulu. Nxa ikhala ebusuku abantu bathi ithi “vuka ngikubhule”.
Kukholwa njalo ukuthi yinyoni esetshenziswa ngabathakathi. Bayakholwa njalo ukuthi abathakathi balakho ukuyithuma ukuthi iyekonela izitha zabo. Yikho abantu besesaba isikhova.
Sithi singafika ekhaya sijikijelwe ngesikhuni esivutha umlilo .
