Ugwalo lulotshwe nguTommy Matshakayile Ndlovu loDoris Nomathemba Ndlovu beloBekithemba Sodindwa Ncube
Abadala bathi ukufa kudla fumuka kudla silaza. Isaga lesi sikuveza sobala ukuthi ukufa kakukhethi ukuthi umuntu unganani kodwa-ke kwakujwayelekile njalo kulindelwe ukuthi kufe asebebadala. Ukuswela: EsiNtwini nxa kuthiwa umuntu uswele kuyabe kutshiwo ukuthi umntwana uzelwe efile. Omunye uzalwa efile nje insuku zakhe zingakafiki kodwa sekungumuntu kanti omunye ziyabe sezifikile. Umuntu onjalo nguye okuthiwa uswele.
Nxa lokho kwenzakele umntwana lowo oswelekeyo ufihlwa emhomeni, kagejelwa ngcwaba. Kuthathwa izalukazi zihambe lakho lonina ziye dinga umhome wesambane kumbe owamagenga zifike ziphosele phakathi zithathe amatshe zivale. Lokhu kwakusenziwa ekuseni kakhulu ilanga lingakaphumi. Umuntu osweleyo kenzelwa sililo njalo kazilelwa. Unina yedwa nguye ongatshengisa ukuhlulukelwa kodwa akumelanga akhale.
Kusenziwa lokhu lamuhla nxa umuntu esekhaya engekho esibhedlela. Umntwana: Umntwana angazalwa aze aphume endlini usethathwa njengomuntu ngakho nxa engafa usengcwatshwa njengabantu bonke. Ukufa komntwana akuhlatshelwa mkhosi okufanana lomuntu omdala kodwa omakhelwane bayabikelwa beze bazephathisa ekufihleni umntwana. Umntwana engafa ekuseni ntambama uyalondolozwa. Ukulondolozwa komntwana akulamkhuba omkhulu ngaphandle kokuthi esiNtwini indlu yakhe yande ukulongiswa ngemva komuzi.
Ngemuva kokumlondoloza umntwana kuyazilwa, abantu bengasebenzi emasimini kumbe eminye imisebenzi ephathelene lenhlabathi. Ngemuva kokumngcwaba kwakudingwa inyanga izelungisa ekhaya, abantwana bathelwe ngentelezi ukufa lokhu kungafiki kulaba abaseleyo. Abazali bomntwana bona bamzilela okwenyanga ezifika kweziyisithupha. Umfazi wayezilela umntanakhe ngebhatshi elimnyama leqhiye emnyama. Kwezinye indawo wayesembatha isikhumba siphendulelwe.
Abantu abadala: EsiNtwini kuthiwa nxa sikhuluma ngomuntu omdala siyabe sisitsho abantu abendileyo kumbe abathetheyo kumbe njalo abalabantwana loba bengendanga kumbe ukuthatha. Ukufa komuntu omdala-ke kuyethusa kakhulu ngoba phela yena ubesengumthunzi ekhaya lapha.
Kwakujwayelekile ukuthi omakhelwane bezwe ngomkhosi, isililo sisuka kulowo umuzi osekufiwe khona. Isililo esinjalo sasisenza ukuthi omakhelwane beze begijima bezekuzwa ngesililo leso.
Umuntu omdala kakhulu oleminyaka engedlula ikhulu wayethi engagula kakhulu sekusele udokoza nje kodwa umoya ulokhu ungakaphumi njalo labantwana bakhe sebefikile bonke kwakusenziwa imicimbi ethile. Omunye wayeze ahlatshelwe inkomo kukhunjulwa ukuthi engxenye umoya wakhe umelele yona. Sebezamosela-ke isibindi kuthi-ke engasidla aphele.