
Mzala Tom
ISITSHO esithi “Sobohla Manyosi” sisetshenziswa kakhulu emphakathini yamaNguni emazweni angaphansi kwe-SADC.
UManyosi ngumuntu owaphila ngesikhathi sombuso wakwaZulu. Kuthiwa uManyosi wayephila ngesikhathi senkosi uShaka.
Wayezalwa nguDlekezele Mbatha. UManyosi wayeliqhawe elilesibindi njalo esilwa empini. Inkosi uShaka yayimthanda kakhulu uManyosi njalo imupha lokudla okunengi, nxa kuphiwa amabutho ukudla.
Kuthiwa uManyosi wayengadla aqede imbuzi eyedwa. Ngemva kwalokho wayesehlisa ngotshwala obunengi. UManyosi wayesidla yedwa.
Inkosi uShaka yayimthanda ngoba ukudla ayekudla wayekusebenzisa empini!
Ngemva kokukhothama kwenkosi uShaka, kwathatha umfowabo uDingane. UManyosi waqhubeka ejabulela ukuthandwa yinkosi entsha futhi wayelusizo empini. Wajabulela zonke izabelo zokudla eyedwa, engabelani labanye.
Kwafika isikhathi lapho inkosi uDingane eyaxabana lomfowabo uMpande. Isizwe samaZulu sehlukana phakathi abanye abantu balandela uMpande njengomkhokheli wabo. UMpande wayekholelwa ukuthi inkosi uDingane yayifuna ukumqeda nya.
Kuthiwa uManyosi watshintsha inhlangothi, wayilahla inkosi walandela uMpande. Kodwa, uManyosi kazange acabange kakuhle ngokulandela uMpande. Kuthe kusenjalo waye engasatholi njengalokho ayekuthola kuShaka loDingane. Wehla emzimbeni njalo lmkhaba wakhe wancipha.
Baqala ukumklolodela abantu besithi Sobohla Manyosi! Inkulumo le yaba yisaga ngokuhamba kwesikhathi sokuxwayisa abantu ukuthi lapho nxa belolutho bakhohlwa abanye, bacabange ukuthi ukuphumelela kwabo kuyahlala kuze kube laphakade. Abanye bathi kuyisixwayiso ebantwini abenza izinqumo ezingayisizo empilweni zabo kumbe kwezepolitiki.
Ezinye ingcitshi kwezembali zibika ukuba amzwi athi Sobohla Manyosi akhulunywa nguDingane kuManyosi, mhla emtshiya eselandela umfowabo uMpande!
Ubukhosi ngamazolo!