Uncategorized

Iholo labasebenza ezindlini selibekiwe

25 Jun, 2020 - 00:06 0 Views
Iholo labasebenza ezindlini selibekiwe

uMthunywa

UHULUMENDE usememezele imali okumele ziholwe ngabantu abasebenza ezindlini abagoqela abagcina imizi yabantu, abaphekayo kanye labasebenza kuzivande okuzakutsho ukuthi bazahola imali eziphakathi kwe $900 kusiya ku$1 040.

Abasebenza ezindlini sebekhalaze ngokuthi imali le ebekwe nguHulumende ayeneli lutho njalo bafuna ukuphiwa imali yaphandle kwelizwe.

Ngokutsho kweLabour Employment Regulation Number 20 ka2020, umuntu osebenza esivandeni kumele ahole imali engange$900 ngenyanga, ogcine kumbe ohlanza indlu ahole i$945 kukanti labo abanakekela asebegugile kumele bahole i$1 042.

Iholo leli eliqanjiweyo ngelalabo abasebenza behlala ezindlini zabaqhatshi babo. Labo abasebenza besuka emizini yabo bazaphiwa i$200 okuyimali yalapho ahlala khona (accommodation), i-$150 ngeyokuhambisa, kanye le$50 yamafutha emota, amagetsi kanye lamanzi.

Abasebenza ezivandeni kumele bathole imali engange $4,20 kuhola elilodwa abalisebenzayo kukanti abagcine abantwana bazathola imali engange $4,63 kuhola elilodwa.

Izisebenzi lezi ziyakhonona ngoba zithi iholo leli elibekwe nguHulumende ngeke baphile ngalo.

UNkosikazi Thembelani Ngwenya ohlala eNkulumane uthe usebenzela enye imuli ekulelolokitshi kodwa imali ayitholayo kayeneli ukuthi aziphilise nanko phela ugcine abazukulu bakhe abathathu asebezintandane.

“Mina imali le ebekwe nguHulumende ayingijabulisi ngitsho lakancane. Siphile njani thina izisebenzi zezindlini. Okunye okubuhlungu yikuthi vele besihola imali encane njalo angiboni abaqhatshi bami benginika leyo mali.

“Vele thina njengezisebenzi zezindlini siphethwe kubi. Abaqhatshi bethu kanye loHulumende kumele basizwele. Yonale i-$945 eqanjiweyo vele kayeneli lutho ngingaze ngiyiphiwe.

“Ngilabazukulu abazintandane abadinga ukudla nsuku zonke, kodwa ukudla kwakhona kuyadula ezitolo. Angazi ukuthi sizakwenza njani,” kutsho uNkkz Ngwenya.

UMelusi Sibanda osebenza eLupane uthe yena ugcine umuzi wabantu abahlala phandle kwelizwe njalo uphiwa imali yakhe ngamarandi okwenza impilo yakhe ibengcono kulabanye abasebenza emakhaya.

“Mina ngithola imali yami iyimali yaphandle kwelizwe kungakho-ke ngibona kungcono lokhu nxa ngiqathanisa labanye abasebenza emakhaya ngapha.

“Imali le ebekwe nguHulumende incane kakhulu njalo ngeke yenze umuntu osebenzayo enelise ukuziphilisa yena lemuli.

“UHulumende kazame ukuphathisa izisebenzi ngoba isisebenzi sinye ngasinye silelungelo sokubalakho ukuziphilisa ngemali esiyiholayo,” kutsho uMnu Sibanda.

UNkosazana Bertha Ncube osebenza emayadini koBulawayo uthe imali ayiholayo kanye lale esimenyezelwe kuzakwenza abantu bakhethe ukuzihlalela nje.

“Ngeke siqhubeke sisiya emsebenzini ngemali ezincane ezibekiweyo lezi, imali le yenela ukuthenga imphuphu nje qha. Kambe bathi siphile njani. UHulumende kumele asihawukele ngoba yena angaqamba imali encane kanje ngeke basiholise engcono.

“Kulabanye abaqhatshi sibili abalozwelo kodwa abanye bazahlala besinika yonaleyo ebekiweyo engeneli lutho. Abantwabethu kumele badle, bagqoke, baye esikolo pho imali yakhona sizayithatha ngaphi,” kuphetha uNkszn Ncube.

Abaqhatshi abatshiyeneyo labo baveze ukuthi kunzima kibo ukuthi banikeze ababaqhatshileyo imali engcono ngoba bona labo behola imali ezingeneliyo.

UMnumzana Tennyson Nkiwane ohlala eNorth End uthe kunzima kuye ukuthi akhiphe imali engcono enikeza izisebenzi zakhe ngoba laye uqhatshwe nguHulumende njalo imali ayiholayo ayinganani.

“Isifiso sokuthi nginike engimqhatshileyo imali engcono sikhona kodwa kunzima nanko phela lami ngiphiwa ingcosana. Esingakwenza yikuthi nxa ngilokunye endlini ngiyamupha phezu kweholo lakhe ukuze abone ukuthi ngempela isifiso sikhona kodwa lami kuyangehlula,” kutsho uMnu Nkiwane.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds