Giya Mthwakazi: Iqoqo lezinkondlo Ugwalo ludindwe yiLongman Zimbabwe

17 Dec, 2020 - 00:12 0 Views
Giya Mthwakazi:  Iqoqo lezinkondlo Ugwalo ludindwe yiLongman Zimbabwe

uMthunywa

Imbongi nguPathisa Nyathi
Indikimba – Ezokunakana
Isihloko senkondlo – Isililo somzali

Isililo yikukhala kakhulu. Lelibala “isililo” lijwayele ukusetshenziswa nxa kukhulunywa ngokukhala kwabantu nxa betshiywe ngomunye wabo. Isililo yikukhala okukhulu okutshengisa ukudabuka kwenhliziyo. Lapha imbongi isitshela ngokudabuka okukhulu komzali okhala ngecinathunjana lakhe elingaziphathi ngendlela eqondileyo.

Icinathunjana ngumntwana wokucina ovame ukuthandwa ngabazali.

Lapha sihlangana lecinathunjana eselidanise umzali ngokungaziphathi kwalo, seliphenduke laba yinhlekisa yenzulane. Seliyinhlekisa icinathunjana leli ngoba liyazulazula lihamba lelizwe kungelanto ekhanyayo eliyenzayo. Lokhu sekuzwisa umzali ubuhlungu yikho esekhala isililo esikhulu ngalokhu akubona kusenzakala kucinathunjana lakhe.

“Mntanami mntanami/We cinathunjana lami/Nxa ngikubon’unje/Inhlekisa yenzulane.” Umzali uselikhumbuza icinathunjana leli alenzele khona ukuthi likhule lifike kulesi sibanga. Ulivikele umzali icinathunjana leli ngesikhathi befuna ukulibulala. Ube lihawu lalo umzali okutsho ukuthi ulivikele laphepha kuleyo ngozi.

Ihawu livikela umuntu olwayo empini ngalokho umzali wenze njengalo evikela icinathunjana lakhe.

Imikhuhlane enjengengubhane ifuna ukudlula lalo icinathunjana lakhe yena njengomzali ube ngumsindisi walo icinathunjana. Ngamanye amazwi kutsho ukuthi uphumile umzali walidingela umuthi wokwelapha ingubhane leyo yaphela. Umzali wenzile okuhle obekumele akwenzele ingane yakhe njengokumelapha nxa egula.

Kunzima ekhaya kulanjwa kungasela kudla umzali ukhumbuza icinathunjana lakhe ukuthi wacimeza waginya ilitshe waliphandela ukudla.

Iyaqhubeka imbongi ithi yathi ubuyanga (ubumpofu) bakhe bungalondi umzila wengane yakhe. Ngala amazwi umzali uthi wala ukuthi ubuyanga bakhe bungene kucinathunjana lakhe. Uyaphambili umzali uthi wathi ubumpumputhe bakhe bube yinkanyiso yengane yakhe.

Imphumputhe ngumuntu ongaboniyo ngamehlo akhe kodwa lapha imbongi isebenzisa lokhu njengesitsho ekhuluma ngokungafundi kwakhe ethi ingane yakhe kayifunde ukuze ilethe ukukhanya lapha ekhaya.

Umzali uthi wathi icinathunjana lakhe kaliyefunda esikolo kodwa lona laphelekezela abanye kalaze laqinisa ukufunda. Umzali uthi abanye bevula indlebe ukuthi bezwe lokho abakufundiswayo lona icinathunjana lakhe ladinga amavimbandlebe. Ngenye indlela umzali usitshela ukuthi icinathunjana lakhe kalizange lilalele lokho ababekufundiswa labanye. Kaliqinisanga ekufundeni. Lazizila lazeyisa izingwalo lazidabula njalo laphemba ngazo umlilo.

Umlilo lowo owaphenjwa licinathunjana ngezingwalo okwakumele lizifunde wawungela nkanyiso, waletha ubunyama ngoba lowo owala imfundo kufana lokuthi uhlala ebunyameni obungela mpucuko. Umlilo obaswa ngezingwalo okumele zifundwe utshisa ubhidlize impilo yomuntu. Umzali ukhala ngecinathunjana lakhe eseliphumile kundlela eqondileyo yempilo.

Ubhema igwayi ngoba nanku kuthiwa:
“Igwayi lacelwa kuwe/Isilulu sembanje savulwa nguwe/Obuvutshelwa khona /Lobuhluzwe khona/Kwabuzwa kuwe ndlamanzi/ Isidwaba wasithanda sakuthumba/Isigqili somhambuma.”

Icinathunjana leli selibhema kanye lembanje. Utshwala besiNtu lapho obuphekwa, buvutshelwa lobuhluzwe khona kwaziwa nguye ngoba uvukela khona ukusa kwamalanga. Kalimanga lapha lelicinathunjana, lesifazana liyasithanda okwedlulileyo sekungathi sesimthumbile. Akusela okuhle angakwenza ngoba esebanjwe yizinto zonke lezi eziqanjwe lapha ezingalunganga.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds