Giya Mthwakazi: Iqoqo lezinkondlo Ugwalo…ludindwe yiLongman Zimbabwe

10 Dec, 2020 - 00:12 0 Views
Giya Mthwakazi: Iqoqo lezinkondlo Ugwalo…ludindwe yiLongman Zimbabwe Umfanekiso uthethwe ku ISO Republic

uMthunywa

Indikimba – Ezisolayo
Imbongi nguDoris Dube
Isihloko senkondlo – Wangenza-ke

Isihloko salinkondlo sitshengisa umuntu okhalayo ngesenzo esibi esenziwe ngomunye umuntu kuye. Imbongi ihle imbekele sobala lo ekhuluma laye ukuthi kayimbekelanga nhliziyo ngoba iyakwazi ukuthi inhliziyo iyazikhethela.

Kodwa lanxa kunjalo iphinde imlimukise ukuthi kakhumbule ukuthi inhliziyo kayikhohlwa. Njalo imkhumbuza ngesitsho esithi umenziwa kakhohlwa, kukhohlwa umenzi. Lokhu kungikhumbuza inkulumo ethi, ihloka liyakhohlwa kodwa isihlahla kasikhohlwa.

Ihloka lingakhohlwa lapho eligamule khona kodwa isihlahla kasikhohlwa ngoba sisala silesibavu esitshengisa ukuthi ihloka ligamule lapha okwesikhathi eside emva kokwenzakala leso sehlakalo.

Imbongi iqale inkondlo yayo ngolimi olumnandi isebenzisa izitsho lezi kodwa isethula amagama aqatha kulowo owayidlalisayo yasala inhliziyo yayo ibuhlungu. Nansi esinye sezitsho ezisetshenziswe lapha:
“Ngob’isilonda sifuthel’umnikazi.” Olesilonda nguye obuzwayo ubuhlungu hatshi okhangeleyo esibona komunye.

Uyakhala lumuntu okusobala nxa siyifunda linkondlo ukuthi ngumuntu wesifazane. Iyaphinda imbongi inkulumo ethi, “Wangenza-ke/Wangithezis’olumanzi.” Nxa imbongi isithi wangithezisa olumanzi kutsho ukuthi lomuntu ekhuluma ngaye wayithwalisa nzima wayilethela uhlupho. Lomuntu omubi kangaka kumbongi wayimithisa yazala umntwana.

Esemithisiwe wabalomntwana watshiywa enjalo kufana lokuthi wayeselikhebece, izambane elingelantanga phakathi kungamakhasi kuphela. Wayengasagcwalanga ngoba ubuntombi bakhe sebutshaphazekile. Wayesesenyanywa ngamajaha ngoba eselimitha babeyalithini imitha.

Wayeselibele lendlela lona elingavuthwayo ngokunyathelwa nguwonkewonke. Isizele umntwana ngaphandle komendo lintombi yayingeke isazala inkosana emendweni wayo ngemva kwalokhu.

Wayeseyintombi edinga ukugcwaliswa ngenkomo. Ngesiko lesiNtu intombi eyenda igcwalanga ngoba isike yabalomtwana ngaphandle komendo yayibhadala ngenkomo lapho eyayisendela khona ukuze ivunywe njalo ukuze abantwana abazalwa ngemva kwalokho bengeke babudla ubukhosi bemendweni wayo. “Ngob’ithumbu layo lingeke labudl’ubukhosi bemendweni.”

Uyakhala lumama oselimithi ukuthi umntanakhe lo oyisigaqa sejaha elinje, okutsho ukuthi umntanakhe olemilakahle enje useyakuba yinto yokudojwa intandane engasimakhothwa ngunina, akhule engumesulelwa womuzi walowo baba.

Lokhu kufakaza ukuthi nxa umntwana esekhuliswe ngomunye umama ongasunina kakhuli kuhle ngoba ubhekana lokuhlukuluzwa okukhulu njalo wetheswa amacala angasi akhe. Umntwana onjalo uyanindwa ngamacala enziwe ngabanye kuthiwe nguye owenzileyo.

Okunye okwesatshwa ngulo umama yikuthi umntanakhe uzakhula eseyinhlekisa kubantwana bakayise abazele lalo umama osethethwe. Umntwana onjalo ulakho ukuthi akhule impilo yobudlova, engumhlambi kazalusile okutsho ukuthi uyabe engalaleli muntu ngoba engakhuliswanga kuhle. Uyakhula santandane engumazwelwa ngabanye ngoba ingelanina oyizwelayo nxa iphakathi kosizi.

Umama lo olimitha utshela lindoda ukuthi yona impilo yayo izaqhubekela phambili kungelasici ngayo ngoba izazithathela isidandane esigcweleyo azincome ngalokho kuphele ukuba limithisa kwakhe. Ithi uyadelela lowo baba ngoba kungeze kwakhulunywa ngokuthi limithisa ngoba vele kalikho lelo bala njalo kalithintwa.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds