uMthunywa
LIZANANZELELA bafundi ukuthi lamuhla kangiqambanga imbongi lendikimba ethile ngoba ngihlose ukuthi sikhumbuzane ngezinto ezithile mayelana lenkondlo esizifundileyo.
Lokhu kungenxa yokuthi imihloliso isisondele lapho omunye lomunye okumele aveze ukuzwisisa lobuntshantshu bakhe ekucubunguleni kanye lokuhlaziya izinkonkondlo. Kuliqiniso ukuthi lonyaka kufundwe nzima ngoba isikhathi esinengi izikolo bezivaliwe ngenxa yobhubhane lweCOVID 19 umkhuhlane owaziwa ngumuntu wonke iziga zawo.
Ngilethemba ukuthi akula ongakwaziyo ukuthi lo ngumatshaye abhuqe ngenxa yabantu kanye lezihlobo zethu ezithe zedlula ngenxa yawo njalo kawukhethi mhlobo lokuthi umbala la muni. Lanxa kunjalo ngikholwa ukuthi lina bafundi elizabhala imihloliso belithi lanxa likukhefu ebelingalindelwe lifunde izingwalo zenu. Lokhu kungoba lanxa ukuyafunda ezikolo bekumisiwe imihloso izabhalwa sikubonile lokho ngomnyaka odlulileyo.
Kugwalo lwethu lwezinkondlo bekwenziwe kwaba lula ngoba zihlelwe ngendikimba ezitshiyeneyo. Bezimbalwa indikimba ebezikhiweyo njengokuthi, Ezokufa, eZempi njalonjalo. Lokhu kwenza kubelula lakubafundi ukuthi le kumbe le ikhuluma ngalokhu. Ubunzima obukhona okumele abafundi bakunanzelele yikuthi bengaxubanisi inkondlo bethi le ilotshwe yimbongi ethile kanti kungayisikho. Enye ingozi ethile yikuhlanganisa okumunyethwe zinkondlo ezitshiyeneyo uthi le ithi khona kungayisikho.
Ngalokhu-ke bafundi bonani ukuthi nxa lisiyafika kusikhathi semihloliso selisazi zonke inkondlo njalo liyenelisa ukutsho ukuthi le yalotshwa ngubani njalo ingaphansi kwayiphi indikimba. Kuqakathekile ukutshengisa ulwazi olugcweleyo ngezinkondlo elizifundileyo. Ulwazi olugcweleyo ngitsho ukuthi liyenelisa ukuqamba isihloko senkondlo esiqondileyo ngayinye ngayinye. Kumele lenelise ukutsho ukuthi yinye ngayinye ingaphansi kwayiphi indikimba.
Kusukela lapho sekumele lenelise ukuchasisa okumunyethwe yileyo nkondlo. Ulwazi olugcweleyo kalupheleli lapho litsho ukuthi lokho okumunyethweyo kuvezwe njani. Konke lokhu kusukela ekuqambeni injongo kumbe inhloso yembongi ekulobeni leyo nkondlo. Abafundi kumele batsho ukuthi imbongi isebenzise njani ulimi.Zinengi ingxenye zolimi ezisetshenziswa zimbongi. Zikhona imbongi ezisebenzisa imibuzo engadingimpendulo.
Izifenqo lazo ziyasetshenziswa ezinkondlweni. Lapha ngitsho izinto ezinjengezifaniso, izingakethiso (imifanekiso),ihaba njalonjalo. Zinengi izifundo ezilethwa zimbongi kunkondlo ezitshiyeneyo ezinjengembali yesizwe kumbe ilizwe. Abanye baletha izibongo njengelakithi leli ilizwe eleza ngempi yenkululeko uyathola imbongi ezithile ziloba ngaleyo mbali kumbe bedumisa amaqhawe athile.
Okumqoka yikuthi izikolo sezivuliwe imihloliso layo iseduze. Fundani bafundi lingesabi imihloliso lizilungiselele.
Phezu kwakho konke lokhu asivikeleni ubhubhane lweCOVID 19 luyabulala. Ungavumeli kube lomuntu okuyengayo phezu kwalokhu.
