Cholera: Umthakathi omkhulu yizandla zakho

27 Sep, 2018 - 00:09 0 Views
Cholera: Umthakathi omkhulu yizandla zakho

uMthunywa

Joseph Mutemani Mangena, Bsc Public Health (Nust)

SIYAHLANGANA njalo Mthwakazi omuhle enkundleni lapho esiqinekisana, sicebisana ngokuzivikela emkhuhlaneni we-cholera. Indaba esegudwini kulezinsuku ngeyesihudo se-Cholera njalo isixwayiso esimqoka ngesokuthi abantu bangaxhawulani ngoba phela umthakathi omkhulu ‘Yisandla sakho’, isandla sibamba izinto ezinengi, sesabe. Kungakho-ke sizasizana siyithunge ngobuciko obuphezulu.

Inhlanganiso yezempilakahle yomhlaba wonke jikelele (WHO) ithi isihudo yikuya ngaphandle kathathu kumbe okwedlula kathathu ngosuku olulodwa umuntu ekhipha ingcekeza engamanzi. Minengi imihlobo yezihudo. Kusukela kwesibangelwa yikwethuka kusiya kwesibangelwa ligcikwane le- Cholera.

I-Cholera yisihudo esibuya ngamandla sibangelwa yikudla ukudla kumbe ukunatha okunathwayo okulegcikwane le-Vibrio cholerae. Isihudo sakhona sifanana lamanzi abegezisa i-rice. Uhlupho luba khona nxa lokhu kudla kumbe okunathwayo kuthe kwahlangana lengcekeza yomuntu olegcikwane elibangela i-Cholera.

Imbangela esemqoka yokumemetheka kwaleli igcikwane yikuswelakala kwamanzi ahlanzekileyo lokungasebenzisi izambuzi ezenqabela ingcekeza yabantu ukuthi ihlangane lamanzi kumbe ukudla.

Kungumsebenzi wama-environmental health technicians/officers ukufundisa abantu indlela zokuthi abantu kumele bazivikele njani emkhuhlaneni we- Cholera, ngokunanzelela ukuthi ukudla kuthengwa endaweni ezisemthethweni, kugcinwe, kulungiswe ngendlela ehlanzekileyo njalo kudliwe kutshisa, nxa kungakadliwa kumele kusibekelwe, kuthi nxa sekudliwa lokhu kudla kukhudunyezwe okuzwayo njalo kudliwe kutshisa.

Izithelo lembhida lakho kumele kuthengwe endaweni ezisemthethweni kugeziswe emanzini agelezayo aphuma empompini. Kuqakathekile njalo ukuthi abantu bageze izandla ngesepa kumbe ngomlotha nxa isepa ingekho, ngezikhathi zonke nxa bevela esambuzini, bengakabambi ukudla kumbe beqeda ukusebenza.

Ngalesi isikhathi esinje kumele abantu banathe amanzi avela empompini hatshi awezikotshweni. Amanzi la kumele abiliswe ngoba uyabe ungazi ukuthi osebenzise impompi phambi kwakho katshiyanga yini igcikwane le-Cholera.

Kumele nxa ebiliswe abamanengi afakwe eziphathelweni ezihlanzekileyo ikakhulu ezigubhini ezilezivalo ngoba inkonxa zilodubo lokuthi abantu bangangcolisa amanzi ngesikhathi bevukutha ngamankomitsho begxamuza izandla zabo.

Nxa umuntu egijinyiswa yisisu angafukameli umkhuhlane kumele aye emtholampilo masinyane, kodwa, engakayi kumele enze amanzi etshukela lesawudo, amanzi la enziwa ngokuhlanganisa ilitha eyodwa yamanzi ahlanzekileyo abilisiweyo lezipunu eziyisithupha zetshukela lenxenye yesipunu eyesawudo.

Konke lokhu kumele kwenzelwe endaweni ehlanzekileyo njalo kusetshenziswe iziphathelo ezihlanzekileyo. Lokhu kuqakathekile ngoba isilinganiso esikhulu somzimba womuntu ngamanzi, nxa umuntu elesihudo uyabe ulahlekelwa ngamanzi okwenza aphelelwe ngamandla.

Ngesikhathi abongikazi besiza ogulayo, ama-environmental health technicians/officers ayahamba ayehlola lapho okusuka isigulani bahlole labo isigulani esihlala labo ukuze kubonakale ukuthi bona abalithathanga yini igcikwane, nxa kulensolo bayathunyelwa labo emtholampilo.

Akupheleli lapho kodwa ama-environmental health technicians/officers ayavakatshela lapho okusuka ogulayo bafafaze ingcekeza yogulayo ngemithi ebulala igcikwane le-Cholera.

Ngokusweleka kwenhlanhla nxa obegula angabhubha kuba ngumsebenzi wama-environmental health technicians/officers ukuthi umzimba womufi awugeziswa, akula kuvalelisa kukhangelwa umzimba womufi (body viewing) ngoba uyabe ufakwe ephepheni elingavuziyo ukuze amanzi aphuma emzimbeni alegcikwane le-cholera angatshoni phansi ahlangane lamanzi njalo akudliwa, akuxhawulwana embuthanweni womngcwabo.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds