uMthunywa
KULEZINSUKU siyananzelela ukuthi ukudla okuthile okwesintu asisakwazi. Kubanzima lokwehlukanisa okunye okuhambelanayo.
Inguquko esikhona kunhlalo yabantu yiyo esilethe ukusilela kolwazi lolu. Akesikhangele okunye ukudla kwesintu esikubuzwayo lasemhlolisweni wolimi, lapho kudingeka ingcazelo yakho kumbe ukutsho ukuthi kubonakala ngani.
(i) Amahlaka — aphekwa ngochago lwenkomo esanda ukuzala. Uchago lolu luthelwa embizeni lugoqozwe kuze kujiye kuphose kufane lamasi angahlangananga, kucengwa umlaza kudliwe njalo adliwa ngabafana kuphela.
(ii) Amasi — Lolu luchago oluvuthisiweyo. Kuvuthiswa uchago lwenkomo okukudala yazala. Kungatshetshiswa ngawo isitshwala kumbe kuvutshwe ngawo umcaba.
(iii) Umcaba — Lolu luhayezi oluphothuliweyo. Luvutshwa ngamasi
kuthiwe ngamasi omcaba.
(iv) Ihiqa — Lolu luchago oluvuthiweyo kodwa lungakajiyi kakhulu ukuthi luthiwe ngamasi.
(v) Isathiyane — siphekwa ngochago lwenkomo esiqalisa ukuhlambuluka. Nxa uchago lwendlezane lungasabi ngamahlaka lupheka isathiyane. Kuhlanganiswa uchago lempuphu. Sona sidliwa ngabafana lamantombazana asakhulayo.
(vi) Ulaza — ngamafutha abakhona eqhageni. Amafutha la ayengulwa nxa kulungiswa ihiqa selithelwa eguleni ukuthi libe ngamasi. Ulaza lufakwa embhideni ukuze ibemnandi. Olunye ulaza kuphekwa ngalo amagcobo okugcoba umzimba, iphehla.
(vii) Umlaza — Nxa uchago seluvuthwa lwenza amanzi ngaphansi. Amanzi la yiwo athiwa ngumlaza. Umlaza umunywana. Abanye bayawunatha unjalo, abanye bavuba ngawo isitshwala. Abafana bahamba lawo esibayeni bafike basengele uchago emlazeni, kuthiwa yikuqunga, nxa uchago lolu seluhlangana lomlaza lwenza amasi athandwa ngabafana, amasi akhona kuthiwa ngumqungo.
