
Siphathokuhle Ngulube
Salibonani bafundi. Ngithemba liqhuba kahle ezifundweni zenu. Lamuhla sizakhangela izinto ezimbalwa eziliphambanisayo ezifundweni zenu kumbe empilweni nje jikelele licine lingasenzanga kahle.
Phela bafundi inengi lenu kalenzi kuhle ezifundweni kumbe empilweni, kungayisikho ukuthi kalazi lutho kumbe njalo liyehluleka kodwa kungenxa yokufuna ukuphila impilo engasiyenu kumbe engahambelani lezinga langakini.
Phela empilweni bafundi kufanele uzazi ukuthi ungubani ube usuphila impilo ehambelana lobu nguwe bakho hatshi ukuphila ngendlela ophila ngayo ngoba ubone uZibanibani kumbe uSimbece ephila ngendlela ethile.
Okokuqala bafundi okusuka kuliphambanise yikulalela abangane belikhokhelela empilweni engayisiyo. Inengi lenu bafundi selingene kuzidakamizwa kanye lakho konke okubi empilweni ngenxa yabangane elidlala labo. Abanye benu batshiyile lesikolo ngenxa yabangane ababi. Phela abanye bethu siyabakhonza abangane, okudala ukuthi lanxa sebesikhokhelela ezintweni ezimbi simane sigcike izindlebe senze angathi asizwa.
Abanye benu njalo bacina bekhetha umngane esikhundleni somzali. Ufice umuntu engasahloniphi ngekhaya esehlanyiswa ngumngane ongelani lempilo yakhe. Okunye njalo okusiphambanisayo njengabafundi yikuhawukela impilo yemzini. Abanye bethu siphila impilo enzima ngemakhaya ngoba abazali bethu bethola okulingeneyo.
Abazali bayabe bezama kodwa kungeneli njalo kungafani lokwakomakhelwane lokho wena oyabe ukufisa. Kodwa abadala labo bayatsho ukuthi iminwe kayilingani. Kuhle sikuvume ukuthi loMlimu usipha ngezindlela ezehlukeneyo ngakho kumele siphile ngalokho esikuphiwayo.
Abanye benu lisuka lephule imimoya yabazali benu ngoba liseyisa imisebenzi yabo kanye lakho konke abalenzela khona, lisuke libone angathi okwakomakhelwane kungcono njalo lihawukele abazali babanye abantwana ukuthi ngabe ngabenu. Hawu bafundi, singakwenzi lokho ngoba sisuka sidabule izinhliziyo zabazali bethu.
Bakhona njalo abanye benu abasuka bafune ukugqoka izimpahla ezidulayo okwenza ukuthi beyise lezo abazithengelwe ngabazali babo bafune ukugqoka ezingcono. Lokhu kudala ukuthi abanye bacine bengene emsebenzini enje ngokuthengisa imizimba ukuze phela bathole imali ethe xaxa. Abanye bacina bethandane labantu abadala kulabo injongo kuyikuthola imali. Bakhona njalo abathwalisa nzima abazali ngokuthatha izimali bengaphiwanga umzali abhudule aze athi nkosi imali isihambe yayathenga ithenisi lodumo eligqokwa lifihlwa ngoba phela lithengwe ngesimenemene.
Kuhle sisuthiseke ngesikuthengelwa ngabazali bethu ukuze singacini singena ezintweni ezimbi. Okunye njalo okubi esikwenzayo njengabafundi yikungathandi ukukhuzwa. Nxa umuntu ekhuzwa amane aqongise ilizwi, umzali athi alibeke lawe ulibeke. Lokhu kusuka kudale ukuthi abazali bamane bakukhangele wenze okufunayo kusasa bathi, “Isalakutshelwa sibona ngomopho.”
Ngokunjalo ke bafundi manengi amaphutha eliwenzayo asuka alingenise ezintweni ezimbi. Asizameni ukuguqula indlela esenza ngayo bafundi. Impilo inzima phandle. Asihlanganeni ngeviki ezayo.