uMthunywa
Siphathokuhle Ngulube
SALIBONANI bafundi. Ngithemba lizilandela kuhle izifundo njalo selikwazi ukusebenzisa kuhle ulimi emphakathini ukuze lingabi lihlazo. Kuleli iviki sifisa ukuxoxa ngokufa. Khona kuyinto esiyandile emhlabeni kodwa akujayeleki njalo lukhona ulimi olungakhwabithekiyo nje esintwini.Ukufa yikulahlekelwa ngumphefumulo komuntu.
Zinengi izinto ezingabulala umuntu. Kwesinye isikhathi ukufa kuyafika ngoba umuntu esemdala. Abanye njalo abantu bayagula kakhulu kubaqinele bacine belahlekelwa yikuphila. Abanye njalo bayangena ezingozini zezimota kube yikuphela kwempilo.
Zinengi nje izinto ezingadala ukufa singaziqamba singaziqedi.Noma kwehle ngayiphi indlela ukufa kuyinto ehloniphekayo kakhulu esintwini. Kuyahlonitshwa kakhulu ukufa okokuthi lanxa kukhulunywa ngakho akubhadlazwa, kuyagcwigcwizwa.
Kuyenzakala izinsuku zonke ukufa kodwa akujayeleki njalo isikhathi sonke kuzwisa abantu ubuhlungu. Akhona amagama aveza inhlonipho nxa kukhulunywa ngokufa. Lawo magama abalulekile ngoba agcina ukufa kuhlonipheka izikhathi zonke.
ISIBONELO
UDube bathi ufile izolo.
Umutsho lo ongaphezulu uyazila esintwini. Ibala ufile alisebenzi nxa kukhulunywa ngomuntu. Singalisebenzisa nxa sikhuluma ngezinyamazana
ISIBONELO
Inkomo yangakithi ifile.
Akhona ke amanga esiwasebenzisayo aqondileyo.
1. UNcube ubhubhile izolo.
2. Umfana lo obegula koNyoni bathi usitshiyile izolo.
3. Ngithola umbiko wokuthi udadewethu kasekho, bathi ungene engozini yemota.
4. Umfundisi wedlule ngobusuku balamhlanje.
5. AbakoNdlovu sebelahlekelwe ngumntwana.
Amagama wonke adwetshelwe umzila akuchaza kuhle njalo ngenhlonipho ukufa. Yiwo amagama okukhangelelwe
ukuthi siwasebenzise izikhathi zonke nxa siletha umbiko wokufa. Awabhadlazi kodwa ayagcwigcwiza.
Umuntu angadlula emhlabeni okukhangelelweyo yikuthi angcwatshwe. Nanzelelani bafundi ukuthi umuntu akalahlwa! Hatshi akuvumi esintwini. Akhona njalo amagama esiwasebenzisayo aqondileyo akhomba isenzo sokususa umzimba walowo osedlule emhlabeni.
ISIBONELO
1.Umzimba kaDube kuthiwa ufihlwa kusasa.
2.Ungcwatshiwe umfundisi ngemva kwamaviki amabili.
3.Simlondolozile umntwana lamuhla.
4. Bathi ubekiwe ujaha lo ongene engozini yemota.
Amagama wonke adwetshelwe umzila ngaphansi ayindlela yokuhlonipha isenzo sokufa komuntu kanye lesokufihla umzimba wakhe emhlabathini.
· Ikhona njalo indlela yokukhulumisa otshiywe yisihlobo sakhe. Kuyatshiyana ukukhulumisa umuntu nje lokukhulumisa osetshiywe yisihlobo. Sasizwe abadala besithi,” langalezo”, kumbe njalo ubezwe bethi, “sesihlangana ngenhlupho bantu”. Abanye bayathi” singasabonananga ngomonakalo oliveleleyo”. Ungavele uzwe inkulumo enje uhle ubekwazi ukuthi lo okhulunyiswayo utshiywe yisihlobo sakhe.
Kuqakathekile ke bafundi ukuthi amagama la aphathelane lokufa siwazi njalo siwasebenzise kuhle enkulumeni yethu yansuku zonke.
