Amabizoqho

25 Feb, 2021 - 00:02 0 Views
Amabizoqho

uMthunywa

Amabizoqho angumhlobo wamabizo njalo ayasetshenziswa enkulumeni yansukuzonke.
Funda imitsho elandelayo:

1. UThembekile ufike izolo ntambama.
2. IZambia yilizwe elisenyakatho kweZimbabwe.
3. UMaNdlovu nguye oncinte abanye kumncintiswano wokupheka isinkwa.
4. Abantu abanengi bathathwa ngumfula uNgulukudela nxa bezama ukuya eZansi Africa.
5. UNtulikazi yinyanga elentuli ezinengi engingayithandiyo.

Amabizo alandelayo esiwathethe kumitsho engaphezulu ngamabizoqho: uThembekile, iZambia, uMaNdlovu, uNgulukudela loNtulikazi. Amabizo la agoqela amabizo abantu lezibongo zabo: Izibonelo: uThembekile, uMaNdlovu, uBekezela. Amabizo ezindawo: iZambia, iKezi, iBubi. Amabizo emifula lezintaba: uNgulukudela, uTshangane, iNtabazinduna. Amabizo awezinyanga zomnyaka lamalanga eviki: uNtulikazi, uMgqibelo, uMvulo, uMabasa.

Ukwakhiwa kwamabizoqho
Njengamabizo wonke, amabizoqho lawo alengxenye ezimbili – isiqalo lesiqu. Izibonelo: uVusumuzi (ubunye) oVusumuzi (ubunengi). U yisiqalo kubizo uVusumuzi (u) + (Vusumuzi) isiqu. U + Vusumuzi.

Nanzelela lokhu ekwakheni amabizoqho – Iziqalo zamabizoqho ebunyeni ngonkamisa u – i – u-. Iziqalo zamabizoqho ebunengini ngonkamisa u – o. Kumabizoqho abhalwayo kusetshenziswa unkamisa kumbe ungwaqa omkhulu. Isibonelo: uDube, uMvulo, iGwanda, uZinhle.

Ukwakhiwa kwamabizoqho kwezinye incezu zenkulumo
1. Amabizoqho avela emabizweni nje: amandla > uMandla – (a) u + mandla > uMandla, isizwe > uSizwe – (i) u + sizwe > uSizwe. Lapha sisusa unkamisa wakuqala webizonje besekuqalwa ngo-u, ungwaqa olandelayo alotshwe ngebala elikhulu.

Share This:

Sponsored Links