uMthunywa
Nanko ke Batayi. Sekuphinde kwabanjalo lonyaka. Ngeviki edluleyo sike sayafika eChinhoyi lapho ebesilomhlangano khona. Sethuka sibona imikhwane yomumbu seyoma okokuthi ungaphosela umentshisi kungasuka ilangabi eledlula iGehena ngokwalo.
Sake saphikisana kancane abanye besithi hatshi lo ngumumbu osuvuthiwe. Abanye bala bemba phansi.
Emveni kokuba sesikhangelisisile savumelana ukuthi yebo lokhu yikoma komumbu osutshile hatshi ngoba usuvuthiwe.
Hawu lakhona lapha kanti kunje. Mina ngangiqale ngokubona eKezi ukuthi lonyaka kubi, yindlala embi. Nxa ukoBulawayo uyabe ungananzeleli ukuthi umumo unjani.
Mina engangiphume masinyane ngafaka inhlanyelo phansi owami umumbu wasewavuthwa. Ngasengachinsa lokuchinsa.
Kwelinye ilanga ngasengisithi kengiphume ngiyebona ukuthi izinkomo zami sezinjani. Selokhu ngaphosa ngaya koGoqwanyawo ngangingakaze ngizibone ezamehlo amnyama.
Kwakuthe kuviki edluleyo umfowethu wangazisa ukuthi umumbu usuhaqazekile. Hawu ngacabanga ukuthi utsho ukuhaqazeka, ngangingazi ukuthi utsho ukutsha komumbu.
Ngamangala ke sengifika ngithola ukuthi kade umumbu watsha. Ngitsho yona imfe wawungeke wayibona.
Lentanga zamakhabe zazingakahlanzi. Ngakhumbula ihlobo lonyaka odluleyo ngatshaywa luvalo. Kodwa-ke ngacabanga ukuthi ngokwemangweni wakithi ngoba thina sihlala singabendlala.
Kanti ngiqambe ngitshilo. Ngangiqale ngahlangana lomunye owayevelele eShurugwi ngezwa ebabaza ngendlala ekuleso isabelo lonyaka.
Ngamangala-ke sengibona ukuthi lakhona eChinhoyi umumbu wabo sewahaqazeka, ngisitsho ukuthi sewafa.
Sananzelela ukuthi khonale eChinhoyi, eBankey leLion’s Den kulenkalakatha yeziphala samangala ukuthi lonyaka zizagcwaliswa yini umumbu usutshile ngalindlela.
Kanti sehlulwa yini ukubona ukuthi lonyala umkhathi mubi? Yithi esehluleka ukubona izitshengiselo, kambe?
Hatshi akunjalo.
Izibonakaliso zazikhona. Izihlahla zazikubone ngaphambilini zasibikela. Thina yithi esehluleka ukuzwa ulimi lwezihlahla. Angithi ngatsho nje ukuthi isihlahla semengo esisegumeni lethu kasizalanga okuyangaphi.
Lokhu sathi kuyakhuluma ngoba isihlahla siyabe sesibonile ukuthi lonyaka izulu lizaxhayela. Nxa kunjalo izihlahla zithela kancane ngoba zisazi ukuthi izithelo zingaze zande kakhulu zizakudlani.
Satsho ukuthi imvelo ibika ngaphambilini ukuthi umumo womkhathi uyabe umi njani. Sabona sadelela. Abanengi kasibonanga lutho. Safana lempumputhe nje.
Nanko-ke kwasifikela sengathi kusijumile kanti imvelo yayibike ngaphambilini. Ekuhambeni kwethu sananzelela ukuthi eHarare kuphela yikho okwakulomumbu ongakatshi. Kodwa-ke wona wawungakavuthwa.
Sathi ekuphendukeni kwethu sesisiza koBulawayo ilanga lalitshisa likhupha umkhovu etsheni. Kwayikho kusithi dlwe kithi ukuthi indlala le ibanzi ijulile.
Umango wonke izulu lalingazange lana ngaphandle kweKadoma lapho esake sabona khona amachibi amanzi eceleni kwendlela. Laselidume ledlula. Kodwa kwasekonakele ngoba lakhona umumbu wabo wasewahaqazeka.
Kanti leChegutu kwakuyingoma yinye. LeGweru kwakuyiso leso.
Baqinisile sibili nxa besithi umumo womkhathi sewaguquka ngenxa yemitshina elokhu isuzela intuthu ezulwini izulu laze lazonda.
Nanko lamhla sesikubona sibili.. Kwaqala sengathi ngamahunga-hunga amazwe akude. Sathi hawu balamanga laba abathanda ukusenga lezimithiyo.
Nanko-ke seliphuza ukusewula izulu. Lithi liphuze linjalo liphange livalelise sisalifuna. Izilimo zisala zisetshatshalazini. Ngitsho lawo amadlelo ayabe engakavuthwa.
Utshani buvuthwa kuhle nxa buthole isikhathi bakhula baze bafika ebangeni eliyilo. Nxa izulu lingahamba bungakavuthisisi buphanga buphephuke nje izinkomo zibulawe yindlala.
Kukhanya kubi lonyaka. Kasiboneni iqhinga isikhathi sisesekhona.
