Ukuhlaziya inkondlo: Ugwalo — Ugqozi Lwezimbongi

07 Dec, 2017 - 01:12 0 Views

uMthunywa

Ziqoqwe Zahlelwa nguP Mpofu
Imbongi nguS Mkandla
Isihloko senkondlo — Amanz’amunywana
Lizananzelela bafundi ukuthi siqhubeka sihlaziya inkondlo esiyiqalise ngeviki ephelileyo. Amanz’amunywana la butshwala osebuchithe isizwe. Akuselakuhloniphana phakathi kwabatsha labadala. Abantu abadala sebenathisana beqhubelana izikali labatsha. Nxa sebedakiwe (sebephandliwe) abatsha abadala bethi bayabakhuza babatshela amagama amabi.

“Uthi ungathi, “Wenzani mfana?” “Kuthiwe, “Lithini lelikhehla?” Umuntu omdala uyavuma lapha ukuthi ubudala bubabonisa okukhulu ngoba abasahlonitshwa ngabantwana ababazalayo. Uphetha ngokusebenzisa isaga esithi,

“Kazalanga wabola amathumbu.” Lesi saga sikhulunywa ngumuntu okhala ngabantwabakhe abangelambeko esesithi kazalanga wabola amathumbu ngoba elabantwana abangalambeko, abangahloniphiyo.

Isimanga yikuthi konke okubi okwenzakala khathesi sekuthiwa kubangelwa yiSimanje. Lo okhuluma lapha uyafunga ukuthi iSimanje sonile izingane zikaMthwakazi. Isimanje lesi yikulandela imikhuba yokuza engalakwenza lemvelo lamasiko abantu. Uyacela lumuntu emadlozini kumbe kudlozi lakwabo ukuthi litshaye phansi ngodondolo kuvuleke ingqondo ebantwini bakhathesi bona abangasela ngqondo ezisebenza kuhle ngoba zisezikalini. Lokhu kutsho ukuthi ingqondo zalaba abakhathesi azisasebenzi kuhle ngoba zisetshwaleni ababunatha kakhulu.

Abasahloniphi laba abakhathesi. Inhlonipho eyayikhona kudala isiyimbali, indaba yokuxoxa ngayo kuphela. Akusela ngitsho inhlonipho. Uyabuza lo okhulumayo ukuthi manzi bani akhubaz’izimilo? Ngamanzi bani athi anganathwa aguqule isimilo somuntu ebesilungile angabe esahlonipha? Kusobala ukuthi kasimanzi esiwajayeleyo la yikho kuthiwa amunywana, ayababa. Uyabuza ekhala ngala manzi lumuntu ethi,

“Manzi man’aphoxa wena Mthwakazi? Kawathath’ ozimela kude lawo, athatha abathathwa ludumo.” Ngamanzi bani la aphoxa uMthwakazi?

Kawaqedisiseki lamanzi. Okuhle ngawo lamanzi kuthiwa kawathathi ozimela kude lawo kodwa athatha labo abathathwa ludumo. Kukhona abantu abaphonguthatheka ngezinto ezifikayo baze bangene lakuzinto eziyingozi.

Nampa labo abathathwa ludumo sebezimilo ezikhubazekileyo njalo kabasahloniphi.

Siyakhunjuzwa ukuthi amanzi amunywana la asephambanisa intsha yalamuhla ayengawokuziduduza kodwa namhla asengamanzi anengekayo okutsho ukuthi kawasathandwa amanzi la ngoba aletha ukungahloniphi lokungaziphathi kuhle kwabantu. Sekulobunzima ebantwini ngenxa yala amanzi amunywana (utshwala) okokuthi abantu kabasakwazi ukuthi benzeni. Sebebuza ukuthi bophephelaphi njengoba sekunje, abantu bengaselanhlonipho?

Abazali bakhala ngabantwababo asebexhwalile bethi kabazalanga babola amathambo kodwa abazali labo kuthiwa sebegila imikhuba ngoba sebenathisana utshwala labontanga, abatsha. “Kodwa abazali labo sebegil’ imikhuba.

Utshwal’ obungen’ indevu zokhulileyo. Sebuqhutshelwana lezingane ezikhasayo.” Akuselanhlonipho lapha ngoba abadala sebeqhubelana izikali zotshwala labantwana abancane obekungenziwa izolo.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds