UHLELO: Isandiso siyaqhutshwa

24 Sep, 2015 - 08:09 0 Views

uMthunywa

Ukwakha isandiso sendawo esabizwaneni senani
Ekwakheni isandiso sendawo ngesabizwana senani lesosabizwana sisetshenziswa lesandiso esakhiwe ngesabizwana soqobo kanje:

Kimi ngedwa        kithi sonke
Kithi   sodwa        kini   lonke
Kuwe wedwa        kuzo zonke
Kini lodwa            kulo lonke
Kubo bobabili       kithi sobathathu

Nanzi ezinye izandiso zendawo esivame ukuzisebenzisa:

Phambili, phakade, emuva, phansi, kude, ezansi, enyakatho, eningizimu, phetsheya phezu, eduze, endle, phakathi, phezulu, phandle, enhla, njalonjalo.

Izandiso zesimo
Izandiso zesimo zakhiwa ngokuqalisa ngo-ka-:

Isiphawulo        Isandiso
-bili                kabili
-khulu            kakhulu
-hlanu            kahlanu
-nengi            kanengi
-hle                kahle
-ncane           kancane

Isibaluli         Isandiso
-banzi            kabanzi
-mhlophe      kamhlophe
-lukhuni        kalukhuni
-mnandi        kamnandi
– nzima         kanzima

Izibonelo zemitsho etshengisa ukusebenza kwalesi sandiso:

Umtshaye kabili ngoswazi wawela phansi.
UNyathi ubike ukuthi uhambe kahle lapho abethunywe khona.

Livele kamhlophe iqiniso lapho eseqhakalazwe ngempama lipholisa.

Umfana ubike ukuthi uthwele kanzima lapho ahlala khona.

Izakhi ezithile ngesandiso
Izakhi ezilandelayo singazisebenzisa lezinye incezu zenkulumo ukwakha isandiso:

1.    NGA-
nga + ibizo: nga + imota – ngemota.
Siyaphetha lokhu kuviki ezayo.

Share This:

Sponsored Links