Tholani ulwazi lokunonisa izifuyo

19 Jul, 2018 - 00:07 0 Views
Tholani ulwazi lokunonisa izifuyo Inkomo ezinoniswayo kufanele ziphiwe ukudla okulokudla konke okuzanonisa umzimba (Umfanekiso wobulembu)

uMthunywa

Thando Dube

NGENXA yokuba umkambo wenyama umkhulu kuleli kuqakathekile ukuthi abalimi abakubhizimusi yokufuya lokuthengisa inkomo zenyama babelolwazi lokunonisa inkomo zabo ukuze benelise ukubona ukuba labo abafuna inyama bayayithola.

Ekhuluma loMthunywa uMnumzana Ofias Moyo ongumlimi uthe ukunoniswa kwenkomo zenyama kuyibhizimusi enhle kweleZimbabwe.

“Kuqakathekile ukunonisa inkomo zingakathengiswa. Kuleli isilinganiso senyama efunakalayo ngenyanga singaba yi-6 500 metric tonnes ngakho umlimi othengisa inkomo zenyama ulakho ukuthola inzuzo enhle kakhulu ngemva kokuthengisa inkomo zakhe.

“Ukunoniswa kwenkomo zenyama yindlela ethatha amalanga angamatshumi ayisitshiyagalolunye zinikwa ukudla okuzenza zenelise ukuba lesisindo esikhangelelweyo,” kuchaza uMnu Moyo.

UMnu Moyo uphinde wathi okuqakathekileyo yikuzipha ukudla lamanzi endaweni eyodwa.

“Kufanele ukuthi kulungiswe indawo yokunika inkomo lezi ukudla njalo okuqakathekileyo yikuthi indawo le ibe yindawo elamanzi lokudla okwaneleyo ukuze inkomo zingahambi imango emide zilahlekelwa ngokunye ukudla emzimbeni.

“Akuqakathekanga ukuthi umlimi unonisa inkomo ezisesibayeni sakhe kumbe azithenge kwezinye indawo, okuqakathekileyo yikuthi zibe ngumhlobo ovumayo. Izikhathi ezinengi umhlobo we-hard mashona type uyavuma ukunoniswa kuhle,” kutsho UMnu Moyo.

UMnu Moyo uthe inkomo ezinoniswayo kufanele ziphiwe ukudla okwakha umzimba ngesikhathi zinoniswa.

“Inkomo ezinoniswayo kufanele ziphiwe ukudla okulokudla konke okuzanonisa umzimba ikakhulu ama-proteins.

“Ukuzipha ukudla ngezilinganiso ezaneleyo kuyaphathisa kakhulu ukuthi zibe lesisindo esifunakalayo.

Izikhathi ezinengi lokhu kwenziwa kukhangelwe iminyaka yenkomo ezinoniswayo kodwa izikhathi ezinengi ngelanga inkomo eyodwa ingaphiwa ukudla okuyisilinganiso se-8,5kg ngelanga.

“Amanzi ahlanzekileyo njalo eneleyo lawo aqakathekile ukuze inkomo zingomi. Kuthi ngemva kwamalanga angu-90 inkomo iyabe silomzimba olesisindo esingaletha inzuzo kumlimi,” kuphetha uMnu Moyo.

Share This:

Sponsored Links