SIGIYA NGOLUDALA: Babeqiniswa ngezanzoco ontanga

14 Sep, 2017 - 02:09 0 Views

uMthunywa

Kuloba uCornelius Luphahla

SIZWE saMantungwa njengenhlalayenzeka, kule iviki sizake sincokole ngezinye njalo indaba ezinambithekayo mayelana lempilo yasendulo kanye lokuthi babevikela njani impilo zabo engozini ezehlukeneyo ezifana lokubulawa yizinyoka kanye lokufakelwa.

Lokhu kwakulendlela zakho zokwenqatshelwa njengoba nje kwakuvele kusaziwa ukuthi bakhona abakhunkuli abangacina befakela abantu abangela macala yikho nje oMandulo babehle bakuhlakaniphele lokhu kungakenzakali njengoba nje kuthiwa impi ivinjwa ingakafiki ebaleni lomuzi.

Inyoka lazo ziyingozi kakhulu ebantwini yikho nje kwakuthi umntwana esasemncane ahle adliswe ubuhlungu benyoka ukuze ingaze imlume esemangweni omude kanjani enelise ukuyafika ekhaya ephila. Okunye njalo kwakuthi abantu nxa behamba babophele ubuhlungu benyoka ekhalweni ukuze nxa sethe walunywa yisinanakazana thile azelaphe ngalobubuhlungu.

Ubuhlungu lobu babusenziwa ngezihlahla kanye lezinye izinanakazana ezehlukeneyo. Angithi nje kwakuxozwa amaxolo esihlahla somqhobampunzi awempumalanga lawentshonalanga kuhlanganiswe lempande zamalolo, ubuhlungu benyoka kanye lezinye izihlahla engingeke ngazibalisa.

Ekuhlanganisweni lokhu zazithathwa zicholwe zibe yimputshana kufakwe ekudleni umntwana adle kuthi okunye akucatshelwe emzimbeni. Kwakusithi ungenziwa izaba leli noma ungaze ulunywe yinyoka enganani usemangweni uzaze uyefika ekhaya uphila njalo ungezwa buhlungu obuyangaphi. Ekufikeni-ke yikho ozafika uselatshwa khona nxa kuyikuthi ubungelabo ubuhlungu benyoka emxhakeni yakho obuhambe layo.

Ubuhlungu lobu kwakuthi umuntu obudlileyo angalunywa yinkume kumbe esinye isinanakazana esincane azwe ubuhlungu okwesikhathi esincane angathi untinyelwe yinswintila nje.

Kukhona njalo ezinye izihlahla ezazisetshenziswa ukuze nxa uhamba inyoka zikubalekele. Izihlahla lezi zinengi kodwa umkamba lawo wawungomunye walezizihlahla. Wawuthathwa-ke uhlanganiswe lamafutha enhlathu kanye lezinye izihlahla engingeke ngazibalisa. Kungahlanganiswa lokhu umuntu usezageza ngakho ngapho engaphansi kwesihlahla somkamba.

Umkamba lo usetshenziswa nje ngoba phela inyoka kaziwusondeleli noma zizihambela. Amafutha enhlathu lawo asetshenziswa ngoba inyoka ezinengi ziyayesaba kaziyisondeleli. Ngalokhu ungageza ngakho lokhu inyoka zizabe zikuzwa usasekhatshana zikubalekele okuyikho okuyikuvikeleka engozini yokulunywa yinyoka.

Okunye njalo okwakudliswa umntwana esasemncane ngumhanziso njalo kwakusenzelwa ukuthi angaze afakelwe angafi ahlanze. Lokhu-ke kwakuphekwa ngokuhlanganisa ubulongwe bengwenya, obenhlathu, umhlanziso omncane, kanye lezinye izihlahla engingeke ngazibetha ngamagama.

Okwenza kuthathwe ubulongwe bengwenya angithi yikuthi isibindi sayo singumuthi obulalayo yikho-ke kuthiwa ubulongwe bayo labo bungumhlanziso oqotho olamandla okukhipha itshefu esiswini somuntu.

Ekuhlanganisweni kwazo lapha zizaphiwa umntwana zisekudleni adlele emgwanini wesikhuni. Angakwenza lokhu kuzabe sokuphelile ukwenziwa kwezaba leli. Ngalokhu-ke umuntu odliswe izanzoco lezi angaze afakelwe muthi bani uyakuhlanza ukudla lokhu konke.

BakaMalandela kwakukuhle endulo, yikho nje kwakungavamanga ukufa kwabantu bebulawa yitshefu ngoba babehle bedliswe imithi le besasebancane.

***      ***     ***
Mlobi ngithemba uphilile. Mina ngithi qhubekela phambili ngomsebenzi lo owenzayo ngoba mina ngangilohlupho lomkami engakwazi ukungijabulisa endlini kodwa okwamanje sengihlala ngikhululekile ngenxa yolwazi lwakho. Ngalokhu ngithi qhubekela phambili usakhela imizi yethu. — Busi Ncube, Mpumelelo, Nkayi.

Mlobi unjani? Ngiyabonga indaba lezi osilobela zona mayelana lezamasiko kanye lendlela ocacisa ngayo ulimi lwesiNdebele ngakho ngithi qhubekela phambili ukhuthaza uzulu ngezamasiko kanye langenhlalo enhle yasendulo. — Tshabangu kaNgwabe, Bulawayo.

Mlobi siyabonga umsebenzi wakho osenzela wona owokusikhumbuza ngezamasiko lokuqakatheka kwawo. Mina ngiyintombi eleminyaka engu-28 njalo ngendile, ngakho isicelo sami yikuthi ungichazele ukuthi ngingenza kanjani ukuze ngithole inzalo ngoba ngingachithekelwa ngumuzi. — Phathisani Ndlovu, Johannesburg, South Africa.

Siyabonga umsebenzi wakho osenzela wona owokusifundisa ngezamasiko maviki wonke ngakho sithi qhubekela phambili ngomsebenzi wakho. Mina ngingumama oleminyaka engu-36 njalo ngendile, isifiso sami yikuthi ungichazele ukuthi ngingenza kanjani ukuze umkami angaphumeli ngaphandle ngoba usephuma kakhulu seze engasangihloniphi. — Prisca Moyo, Nkulumane, Bulawayo.

Ungaxhumana lomlobi ku 0775722298 kumbe ku whatsapp 0737771317.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds