uMthunywa
Silo C Dube kugwalo
“YISIHLUKU bani lesi uNothando asenza umntanami? Nxa esediniwe yikungigcinela umntwana, kungani engangitsheli ngimlande azohlala phansi lapha kulokuthi afe ehlifizwa zimota zakoBulawayo”.
“Uduba ngakho lokho. Ukwenzelani ukucabangela umntakanyoko into embi kangaka?” “Uthini?
Angimbumbeli. Iyakutsho phela incwadi yakhe ithi uyekela umntanami edabula idolobha yedwa ahambe evikana lezimota. Ayikutsho na incwadi?” UMaNdlovu, umkaKhumalo, unina kaNkosiphile kukhanya kayizwisisi impilo. Utshengisa ukuthi imfundo yakhe iphansi ngoba uyaziphikisa okwesikhathi esinengi.
Ngaphambi kwalokhu simzwile esevumelana loKhumalo ukuthi umnawakhe uNothando abamcela ukuthi abesiya bakhangelela uNkosi ngesikolo ulobuntu. Wathi esiya landa uNkosi izikolo sezivaliwe wathola ukuthi umnawakhe uNothando ubehamba esiyambona umntwana esikolo. Wayebhavuke ngolaka uMaNdlovu ngesikhathi bekhuluma ngaloludaba loKhumalo, esebenzisa amazwi amabi ekhuluma ngomntakanina uNothando.
Uyamkhumbuza uMaNdlovu uKhumalo ngalokho ayekukhulumile ngesikhathi uMaNdlovu esethatheka efisa ukuyabona umntwana zona izikolo sezizavalwa. “Uyabona-ke engangikutsho ngisithi ngabe kukhona okungalungike ngomntwana, wayezasazisa unina omncane. Wazaleka uNothando. Lendoda ezamthatha izabe ithethe umfazi kuzwa.” Mamo! Wabe eseyinyathele emsileni uKhumalo.
Wabuza uMaNdlovu, “Ongasumfazi kuzwa ngubani-ke, Khumalo?” Kayizwisisi kuhle inkulumo kaKhumalo uMaNdlovu, uzwa angathi uKhumalo uyamthuka kanti yena ubuka uNothando. Ulomhawu uMaNdlovu ngoba nxa uKhumalo ebuka uNothando yena uzizwa ehliselwe phansi kakhulu. UKhumalo ngesineke uyamphendula uMaNdlovu emtshela ukuthi katshongo ukuthi yena kasimfazi kuzwa.
UKhumalo uthi into ayitshoyo yikuthi kudala wambona umnawakhe kaMaNdlovu ukuthi ulobuntu, yikho nje ubengazihluphi ngokuhlala enqineka ngoNkosi ngoba esazi ukuthi nxa unina omncane eseduze, kukungile nje, yena uMaNdlovu laye uKhumalo balaye umntwana. Umthembile kakhulu umlamu wakhe uNothando uKhumalo, kanti ngakwelinye icele uMaNdlovu utshengisa ukungamethembi uNothando ngoba uhlezi esola kuphela.
Njengomuntu olesimilo esihlezi siguquka nxa uKhumalo esemtshele ngobuntu bukaNothando uyavuma laye uMaNdlovu ukuthi ulobuntu uNothando. Ugcizelela lokhu ngokutshela uKhumalo ukuthi uNothando uthe esemxoxela ngokuyabona kwakhe umntwana, wazizwa eselamahloni ngalokho ayesemcabangela khona umnawakhe. Sifunda elinye iqiniso ngempilo lapha uMaNdlovu esevuma iphutha lakhe ngalamazwi:
“Pho, nguphi umuntu omdala oyake axolise emntwaneni? Lami-ke ngimane ngacela uxolo eNkosini yami ngenhliziyo kwakuphela.” Lingamangali bafundi ukubona abadala lanxa bephosisile bengaxolisi, zinhloni ezibavala ukwenza lokho. Kwaba lenjabulo enkulu ekufikeni kukaNkosi efika ekhaya evela ebhoda esikolo seSir Humphrey Gibbs lapho ayefunda khona. Lanxa kwakuthiwa uNkosi kaphelelanga kodwa sikubonela khatshana lokhu ngoba usilandisele kuhle impilo ababeyiphila ebhoda.
Kakhohlwa izinto uNkosi ngoba simbona esala ukubingelela uVikinduku ngoba elokhu embambele isikhwili ngokumthethisa ayemenza khona engakayi esikolo. UNkosi ubingelela uVikinduku ngemva kokuncengwa ngunina. Njengaye wonke umuntu, uNkosi, sebembuze imbuzo eminengi ngesikolo sakhe oDubani loVikinduku, kwacina sekumnenga wala ukuphendula eminye imibuzo wazilalela.
Wayesekhulile uNkosi ngalesi sibanga ngoba lesikolo basebesukile ewostela kaMaTshuma esehlala kwekaDlamini. Sizayiqala lapho lindaba kunsukwana ezilandelayo.
