Ayihlabi Ngakumisa: P Ndebele

19 Jul, 2018 - 00:07 0 Views

uMthunywa

Silo C Dube kugwalo
Lwadindwa yi-Emanzini Publishers

SILOKHU siqhubeka ngodaba lukaNkosi esesikolo iSir Humphrey Gibbs lapho athakazelela impilo yakhona.

Wakholwa inhlalo yakhona kanye lokudla kwakhona. Wakuthanda konke lokhu njalo wazibona engcono kulabanye abantwana abakuleso sikolo. Kungenxa yalokhu esabuza khona ukuthi liqiniso sibili ukuthi uNkosi yisiyelele?

Indlela yokuloba esetshenziswa nguNdebele eyokuthi abalingiswa bazethulele udaba lwabo isebenza kuhle ngoba siyizwa kuhle imizwa yabalingiswa abanjengaboNkosi. Indlela uNkosi achaza ngayo abanye bakhe abagogekileyo yena kukhanya engcono kakhulu kulabo. Uthi esethe thuthu, uNkosi, wananzelela ukufunda kwabo lapho kwakuyikuphindaphinda kwezinto ababezenza. Bengena nje eklasini babefikela ukubuzwa amagama abo.

Kwakulandela ukuhlabela. Ekuhlabeleni yikho athi kwakubonakala khona izimanga. UNkosi uthi zinengi izigxangu zokuhlabela. Umuntu umbona ephutsha esiyale abanye besiyale. Akunanzelelayo uNkosi yikuthi lanxa kwakunjalo uMisi wabo wayengazondi. UNkosi kambe yisiyelele? Nanku lapha uthi okunye okufundiswa abancane kuyahlekisa. Uyaphambili ethi kwesinye isikhathi bafundiswa ukuhlala kuhle etshembeni. Uthi abanye kubathatha isikhathi eside ukukubamba lokho abakufundiswayo.

Uqhubeka ethi umuntu uyafundiswa ukuzigqokisa. Lapha-ke uthi yikho okulendaba enkulu. Abanye babo bagogeke kakhulu. Izandla lezi azenelisi ukubamba okuzwayo. Abanye njalo uthi bahlutshwa lidumbe. Uthi uthola umuntu esehluleka ukuqondisa ulutho lapho okumele aluqondise khona. Akunanzelelayo uNkosi yikuthi wayebekezela lowo ongabe efundisa labo bantwana abehluleka ukuzenzela kumbe bephuza ukubamba izinto. Lowo obafundisayo uyabakhuthaza ngokunika lowo owenze kuhle iziwiji.

UNkosi uthi wafunda ukuthi ukupha iziwiji kwakusenzelwa ukumkhuthaza umfundi. Konke lokhu kutshengisa inhlakanipho ayelayo uNkosi. Wayebamba masinya izinto okuthiwa azenze. Siyakhumbula ukuthi esesemncane uNkosi wayetotozwa ngunina uMaNdlovu emenzela konke loba engazitshaphaza wayemgezisa engamfundisi ukuzesula engaya ngaphandle. Kwanceda ukungenela kukayise uKhumalo owakhuza uMaNdlovu ngokudedesisa kwakhe umntwana ethi abomfundisa ukuzenzela izinto ukuze lanxa esehambile esiyafunda enelise ukuzenzela zonke.

Lokhu yikho okwanceda uNkosi esefike lapha esikolo seSir Humphrey Gibbs ngoba yena wayesekwazi ukuzenzela izinto kumangalisa ukubona abanye besehluleka. Okunye kwakumhlekisa baze bakhuzwe ngumbalisi wabo sebehleka abanye. UNkosi utshengisa ukuhlakanipha okukhulu elapha ebhoda eSir Humphrey Gibbs. Uthi umngane wakhe uMbonisi waqala eqholoza nxa etshelwa ukuthi enzeni. Wayengafuni ukwenza okuthiwa bakwenze.

UMbonisi wayethi engabona abanye sebephiwa iziwiji ahawukele akhale. Kwaya, wawudela umkhutshana wakhe wokungalaleli. Waqala laye ukufunda ngokuzimisela okukhulu. Wazithola laye iziwiji wajabula. Lapha sibona enye indlela yokufundisa abantwana lokuthi bakhuthale kuzifundo zabo. Lokhu yikunika imivuzo emincane kulabo abenza kuhle lokho okumele bakwenze. UNkosi utshengisa ubuthutha obukhulu obenza kubesobala ukuthi laye ubambela khatshana izinto.

Siyakhumbula uKhumalo emfundisa isibongo sakhe ukuthi ngesakoKhumalo hatshi ukuthi asebenzise esikanina esakoNdlovu. Esevakatshelwe ngunina omncane uNothando owabapha iziwiji uNkosi watshengisa ukungazwisisi isiNdebele esiqondileyo. UMaTshuma utshela uNkosi ukuthi atshele abanye isibongo sikanina.

“Asibongeni kumama, bantwana. Nkosi, tshela abanye isibongo sikanyoko!”

“Ngubani unyoko? Ngibatshele njani isibongo somuntu engingamaziyo lami?” Esechasiselwe ukuthi babuza isibongo sikamama wakhe, uNkosi wathi kakwazi ukuthi umama wakhe ngunyoko. Sizayisusela lapha indaba le kuviki ezayo.

Share This:

Sponsored Links