Zonelwa mvunye

04 Jan, 2018 - 01:01 0 Views
Zonelwa mvunye

uMthunywa

Karen Mpofu

Nxa umzali ubesaziwa njengesela esigabeni lenzalo yakhe yonke ibizwa kuthiwa ngabantwana besela. Kunjalo-ke lakwezokuthathiswa incwadi zokuzalwa (ama-birth certificate) nxa umzali engaziwa njengesizalwane seZimbabwe okutsho ukuthi kalazo incwadi zokuzalwa ezibiza igama lakhe, usuka anindele uhlupho lomntwana laye angaziwa nguHulumende weZimbabwe ngoba engasoke enelise ukuthathelwa incwadi.

Yikho sisitsho isiNdebele sisithi zonelwa mvunye nanko phela nxa umzali engazange wathathiswa incwadi yokuzalwa ngabazali bakhe abantwana labazukulu labo kabatholi lezi incwadi ngoba inkinga isukele kukhokho wabo. Inkinga le isuka isabalale njengengantsha zesihlahla.

Kuliviki sixoxisane loNtombizodwa wakoNxumalo ohlala elokitshini leCowdray Park. UNxumalo uleminyaka engamatshumi amahlanu lasitshiya galolunye. Usemtshadweni wesintwini njalo wabusiswa ngengane ezimbili lazo esezithethe zabalemizi yazo.

UNxumalo ekuzalweni kwakhe kazange wathathathiswa incwadi yokuzalwa ngabazali bakhe, ngamashwa-ke wathi ehlakanipha abazali sebedlule emhlabeni.

Ekufeni kwabazali bakhe kabazange bathathelwe incwadi zokufa kanye lama-burial order njengoba abantu kudala babengakuqakathekisi lokhu.

Ngokomdabuko uNxumalo uzalwa koGodlwayo ngakho kwathi kubhubha uyise lonina umuzi wavalwa wabalunxiwa,  omakhelwane labo abangabe babelethisa unina sebedlula emhlabeni.

Kusuka kube yinsindabaphenduli nxa kunje ngoba nxa usiyathathiswa incwadi yokuzalwa wabelethelwa endlini kufuneka umfakazi, kuthi nxa abazali bakho sebatshona kufanele ube lencwadi zomufi (death certificate) kanye lezihlobo ezizafakaza ubudlelwano ngencwadi yesifungo (affidavit).

Kukho konke lokhu okubalisiweyo uNxumalo kalakho ngitsho lokukodwa kwakhona.

Ngokuxoxisana laye kabanzi uNxumalo sifuna iqiniso lonke sifumane ukuthi ulomnewabo azalwa laye ohlala eZvishavane yena okwathi kusifa unina esethathisiwe incwadi yokuzalwa.

Yikho okuhle kwaba ngumlamulankuzi ngoba umnewabo eyiso isihlobo esiseduze asesele laso esingaxazulula linkinga esize ihlasela lesizukulwane sikaNxumalo.Njengenhlanganiso enika ulwazi oluphathelane lendaba ezinje simxwayise ukuthi alubhekise ngakibo ayethola incwadi kosobhuku kumbe induna efakaza ukuthi ngomkomdabuko udabuka eSiwaze njalo wazalelwa endlini, uzalwa ngubani lobani qede abuye lomnewabo ozakuba ngumfakazi wakhe laye ethwele izincwadi zakhe.

Lesi kuyisixwayiso kumzali wonke ukuthi nxa ulendaba enje uyilungisise ukuze singabi lesizukulwane esizakhula singelancwadi yokuzalwa.

Share This:

Sponsored Links