Uncategorized

Phos’ elakho: Zivaliwe izikolo, limukani bontanga

07 Dec, 2017 - 01:12 0 Views

uMthunywa

Silo Cornelius Luphahla
IKHEFU linye ngalinye lilendubo zalo Mthwakazi omuhle ngakho okwakhathesi izikolo zivaliwe ngithanda ukuthinta indaba ebucayi ikakhulu mayelana labafundi ukuthi bavule amehlo njengoba nje selisondele ikhefu leKhisimusi lapho abanengi abaphelela khona.

Phela inengi labantwana besikolo kwakuthi nxa kuvalwa izikolo bakhohlwe ukuthi ngabantwana besikolo baziphathe njengezakhamizi asazi ukuthi basuka babuswe yimimoya bani. Ukuvalwa kwezikolo yindlela yokuthi abafundi bathole ithuba lokubala kanye lokutaditsha.

Kunjalo-ke, abanye abantwana bathi ngokuya kukhefu bavuke ubunke uthole umuntu esehlala ebhoda edolobheni kumbe ezitolo egqoke izikipa lezi ezafikayo eziveza izisu egcekeni lamabhulugwe adabuke emathangeni. Abafana bona kangikhulumi,  bayabe sebelengise amabhulugwe bebuswa yizidakamizwa sebehamba bekhwenyezela sokungokunye.

Okusuka kudanise yikuthi abazali babantwana abanjalo bayabe bebabukele kodwa nxa bengasaphumelelanga ezifundweni baqale ukuzwa ubuhlungu asazi kumbe bayabe bethi ukuya esikolo yikho ukuphumelela yini. Kambe umntwana ohlala ezula ezitaladeni engenza kuhle esikolo yena ehlala ezicabangela ukuzula hatshi isikolo? Asazi kwabanye, zizamana zilime ziyetsheni.

Loba nje bekhona abantwana abangalaleliyo nxa bexwayiswa kodwa kulabo abathanda ukuxwayiswa ngibakhuthaza ukuba nxa izikolo zivaliwe kabazihluphe ngokubala kanye lokwenza amaqembu okutaditsha ukuze bathole isivuno esihle ezifundweni.

Ngiyazi ukuthi kulezinsuku abantwana sebegangile, umntwana uyasuka endlini kumbe ekhaya ethi uya esikolo koZibanibanyana kulombalisi ofundisayo kanti uziyela ekuzithokoziseni kwakhe. Uthola umntwana lo seziyele emajaheni akhe nxa eyintombazana ayotshona khona beyengana akhohlwe ukuthi uzibulalela ikusasa lakhe.

Ekucineni umntwana lo uzwa kuthiwa sezithwele losomoya wakhe lo setshaye utshani. Asazi ukuthi kungani lingafundi isifundo kwabanye elihlala libabona bantwana? Ngeke uthandabuze sibili ukuthi zithiywa ngezikudlayo.

Abanye abantwana besikolo litholakala lidakwe lingasazazi asazi ukuthi lisuka lingenwe yini. Njengakhathesi khona izidakamizwa lezi ezafikayo zibathwalise nzima abantwana. Angithi nje zonke indawo ezithengisa izidakamizwa esezivelile zivezwe yibo abantwana besikolo laba okuchaza ukuthi sebebanengi kakhulu abaphatheka ekudakweni lokhu.

Pho abantwana abanjalo balandani esikolo njengoba nje bezabe bezidakelwe. Kambe ingwalo zake zangenelana lotshwala kumbe izidakamizwa? Bafundi bambani ziqine kusaselethuba ngoba bathi kusinwa kudedelwana.

Bambelelani ezifundweni kusavuma ngoba ikusasa kalaziwa ukuthi liza lendaba ezinjani funa lize lezibuhlungu ungazimiselanga.

Bakwethu, kuqakathekile ukuthi ilihlo limane lixhotshwe libhekile. Lapha ngichaza ukuthi kuhle ukuthi bazali linakekele abantwabenu ngendlela enhle libakhuthaze ngokuqakatheka kwemfundo ukuze bakhe ikusasa labo elihle.

Angithi akhona vele amahlongandlebe kodwa njengabazali kuqakathekile ukuthi libalolonge abantwabenu buphele ubuhlongandlebe ukuze bathuthukise isizwe kusasa.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds