Ukuhlaziya inkondlo

23 Nov, 2017 - 02:11 0 Views
Ukuhlaziya inkondlo

uMthunywa

Ugwalo –Ugqozi Lwezimbongi
Ziqoqwe zahlelwa nguP Mpofu
Ludindwe yiMambo Press ibambene
le-The Literature Bureau
Imbongi nguMartha Thebe
Isihloko senkondlo — We Vilakazi

IMBONGI kule inkondlo ikhuluma ngomuntu olivila elikhulu, abanye abebezebethi livilavoxo. Iyalibuza lelivila imbongi ukuthi kambe koze kube nini elokhu ebalabalisa lumuntu? Ukubalabalisa yilokhu ozwa umuntu ethi ngizakwenza kumbe ngifuna ukwenza lokhu kodwa engenzi lutho ngenxa yobuvila. Uyakhuluma kuphela lumuntu kodwa engafezi izifiso zakhe ngokusebenza ngoba evilapha. Uyazixegela nje lumuntu imbongi ize imbize ngokuhambelana lokwenza kwakhe ithi nguDalakaxa.

UDalakaxa lo imbongi ithi kaxexebuke okutsho ukuthi kasukume azisebenzele. Ukwenza kwalumuntu kungathi unamathele phansi okokuthi kumele axexebuke ukuze asukume. Livila elingafuni kusukuma nxa lithe lahlala phansi.

Iyakuveza imbongi ukuthi kalisukume leli vila elithanda ukwenzelwa lizenzele. Iyabuza imbongi ukuthi kambe ziyolibhuzela kuze kube nini impukane ngenxa yokufuna ukwenzelwa? Lingcolile lelivila njalo libhuzelwa zimpukane ngoba liphila phakathi kwengcekeza.

Kuvela sobala kusiqendu sesibili ukuthi lelivila ngelingumama ngoba kuthiwa ebuthelelwa ebusika amabonda yena uthi, “Ake zenz’izazi mina ngizabona ngazo.” Lanxa isihloko sisithi, We Vilakazi u-kazi etshengisa isifazane ukubuthelelwa kwamabonda kwenziwa ngomama ngakho kokubili lokhu kuyafakaza ukuthi ivilakazi leli ngumuntu wesifazane. Ezithele ngaqandayo lumama ngesikhathi kubuthelelwa amabonda, isimanga yikuthi ngemva kwesikhathi uzwakala ethi:

“Thembeni lo! Ak’udobh’incwathi ubek’imbiz’eziko!” Livila mpela lo umama ngoba wehlulekile ukubuthelela ibonda ngesikhathi esifaneleyo kodwa usepheka ngencwathi zona ezingavuthisiyo lokho okuphekwayo. Ngobuvila balumama owehluleka ukutheza inkuni imbongi iyasitshela ukuthi isiphelile imigoqo kamkakhe uDlodlo ngoba kayidinga inkuni kodwa ubasa yona kuphela. Ngokufanayo isiza laso sesiphelile esihwatsha kokuphela ekuseni lantambama.

Nxa lelivilakazi libuzwa ukuthi lenzani nxa litheza imigoqo kaDlodlo lihwatsha uthango lwesiza livala ngolaka, “wena uvala ngameva”. Iyabuza imbongi ithi, “Koze kubenini we vilakazi?” Nxa abanye bevuka begeqenga amagula abo belungiselela ukufaka olunye uchago benze amasi leli vilakazi lilele. Zize lazo izibi ezingathanyelwayo izenza samuntu ithi zizekuthi,”Asidlenini”. Lokhu kuveza ukuthi zasezinengi kakhulu kambe zingathanyelwa zizofika lemnyaka.

Abantwana labo ngenxa yengcekeza elapha ekhaya bayagula kodwa kungekho obabonayo njengoba umama walapha elivila elesabekayo. Lidume izulu, abanye abantu balungise inhlanyelo zingene inkomo zilime, kuhlanyelwe. Imbongi iyasivezela ukuthi kusenzakala konke lokhu ivila leli alibonakali yikho ibuza, “We, vila ndini, ungaphi wena? Ulokhu ubalabalis’okungapheliyo.” Kalilimi leli vilakazi kodwa lisebenza ukubelibalabaisa, okuyikukhuluma nje izinto ezingelancedo.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds