Idingakala kutheni incwadi kaSobhuku?

15 Jun, 2017 - 02:06 0 Views

uMthunywa

Izigaba ngezigaba zilobukhokheli bemvelo ezilokwenza ngokulondolozwa kwamalungelo abantu ababakhokhelayo. Kusukela endulo lobubukhokheli obugoqela osobhuku bukhangelelwe ukugcina imvelo lamasiko belondoloza njalo ilungelo loluntu. Isikhathi esesiphila kuso osobhuku lezinduna sebesenza ngokuvumelana lamakhansila ndawonye labameli bePhalamende ukuthuthukisa izigaba abazikhokhelayo.

Inkosi yinkosi ngabantu, ngakho kuqakathekile ukuthi izinduna labosobhuku basebenze ndawonye ngokubambana labantu ukuze bahlonipheke esigabeni. Ukukhokhela abantu ezigabeni kuza lemilandu eminengi njalo kudingeka lezonkokheli ukuba zibe lolwazi lokucubungula inhlupho ezehlela izakhamizi.  Izakhamizi zehlelwa zinhlupho ezehlukeneyo ikakhulu ekuthathiseni abantwana incwadi zokuzalwa. Ngokunanzelela ukuqakathekiswa kobukhokheli bemvelo nguHulumende, izinduna labosobhuku balemilandu yokuncedisa izakhamizi ngezincwadi ezifunakalayo emahofisini.

Kuliviki sizathi ukunanzelela ukuthi iqakatheke ngani incwadi ebhalwa ngusobhuku lezinduna ekuthathiseni kwabantwana incwadi zokuzalwa. Abantwana abazalelwe eZimbabwe balelungelo lokuthola incwadi zokuzalwa kusiya ngezindawo abazalelwe kuzo. Umntwana wonke ozalelwe emaphandleni esekhaya kumbe endleleni esiya esibhedlela kudingakala incwadi evela kusobhuku kumbe induna yalapho azalelwe khona. Incwadi le kumele ibhalwe ngusobhuku kumbe induna iyibufakazi obuveza obala ukuthi unina womntwana wabelethela esigabeni sakhe njalo ifakaza ukuthi unina womntwana wancendiswa ngobani.

Okunye okutholakala kule incwadi zinombolo zesithupha salowo owabelethisa unina womntwana. Kuqakathekile ukuba lincwadi idindwe ukuze ibesemthethweni. Incwadi kasobhuku kumbe yenduna iyadingeka ekuthathiseni abantwana incwadi zokuzalwa ngoba iyibufakazi obuswelakalayo emahofisini. Ngakho okuqakathekileyo yikuthi omama abahlala emaphandleni bangabelethela ezindlini kudingeka ukuthi bathole incwadi lezi ngesikhathi esifaneleyo ukuze abantwana benelise ukuthola incwadi zokuzalwa, ama-birth certificates.

Ezinye izinto ezifunakalayo nxa kuthathiswa umntwana incwadi yokuzalwa obelethelwe endlini zigoqela ikhadi lesibhedlela, uyise kanye lonina womntwana, isithupha somtshado nxa betshadile labantu ababelethisa unina womntwana bephethe izithupha zabo.

Omama sebekhuthazwa ukubelethela ezibhedlela kumbe emakilinika ukuze kwehliswe inani labomama abafa ngesikhathi bebeletha. Ukubelethela esibhedlela kuhle kakhulu ngoba kulapho okulabomongikazi abalolwazi ngokubelethisa. Ukubelethela esibhedlela kwehlisa amathuba okuthi osobhuku lezinduna bebhale izincwadi ezifakazela abantwana ababelethelwe emakhaya abo. Umntwana obelethwele esibhedlela kumbe ekilinika uhle athole i-birth confirmation record. Ngezinye indlela incwadi ebhalwa ngusobhuku isebenza umsebenzi ofana lowe-birth confirmation record ifakazela abantwana ababelethelwe ezindlini kuphela.

Kwezinye izindawo zelizwe osubhuku kunye lezinduna sebeqinisa umthetho wokuthi omama kumele babelethele emakilinika kumbe ezibhedlela ukuze kwehliswe inani labantwana labomama abafa ngesikhathi bebeletha.

Abantu abaphikisana lalumthetho kumbe abangenelisi ukukwenza lokhu bandise ukuhlawuliswa imbuzi kumbe okunye okutshiyeneyo enkudleni zezinduna. Lokhu kuyinto enhle ngoba kwenza omama abazithweleyo bakhuthalele ukuyabelethela ezibhedlela kusaselesikhathi.

Ngakho kuyisikhuthazo bazali elihlala emaphandleni ukuthi nxa lithe labelethela ezindlini qakathekisani ukuthi libelencwadi evela kusobhuku nxa lisiyathathisa abantwana ababelethelwe ezindlini incwadi zokuzalwa. Ngakho izinduna labosobhuku zilomlandu wokuphathisa bonke omama ababelethelwe ezigabeni zabo ukuze kwehliswe inani labantwana abangelancwadi zokuzalwa. Abantwana abahlala emaphandleni abangelazo incwadi zokuzalwa babangumthwalo onzima kakhulu kusobhuku njalo behlisa amathuba okuthi izigaba zibelentuthuko. Abantwana abalencwadi zokuzalwa benza kubalula kubosobhuku ukuthi bebaphathise nxa kulehlanganiso ezincedisa intandane ngempahla, ukudla kumbe imali zokubhadala ezikolo.

Asihlanganeni kuviki elandelayo.

-Umlobi utholakala kukheli ethi [email protected] kumbe kunombolo zocingo ezithi 0773195055  laku website ethi www.trinityaid.org laku Facebook page ethi Trinity Project PVO

Share This:

Sponsored Links