Phos’ elakho: Ngubani esingamethesa icala ngokufeyila kwabantwana ezikolo?

22 Dec, 2014 - 11:12 0 Views
Phos’ elakho: Ngubani esingamethesa icala ngokufeyila kwabantwana ezikolo? Imihloliso

uMthunywa

Silo Emmanuel Ndlovu
IMPUMELA yemihloliso ka-form 4 eyalotshwa ngomnyaka ophelileyo isiphumile njalo kuzikolo ezinengi ezisemadolobheni lasemaphandleni, limpumela ayijabulisi ngitsho.

Abafundi abanengi bafeyile okuyangisayo njalo lokhu kusuke kuphice ngoba kudala umbuzo wokuthi kambe ngubani ongetheswa icala lalokhu. Iphutha likubafundi, abazali, ababalisi kumbe likuHulumende?

Kungaphi lapho okwekethiswa khona bakazulu kaNdaba?

Abanengi abantu baphange bakhombe ababalisi ngomunwe bebagcona ngokuthi bangamavilavoxo ayehluleka ukwenza umsebenzi wabo yikho abantwana befeyila kanje. Kungabe kuyiyo na imbangela yalinkinga?

Mhlawumbe labo ababalisi sebemane bephongukuthi yanga yanga, bengagxili kakhulu ekufundiseni abantwana ngoba bekwazi ukuthi ekupheleni kwenyanga bayahola umholo wabo ukwanile.

Kumbe njalo iphutha likuHulumende elokuthi kabanikezi umholo obasuthisayo ozabenza labo bebambe amatshoko belamadlabuzane njalo lezisu zisuthi nti.

Iloba kunjalo ithemba kalibulali babalisi ngoba uHulumende sethembise ukukhuphula iholo ngenyanga kaMabasa.

Omunye njalo angabuye afake lesi isigcono kubazali babafundi. Yebo umntwana ukuza aphumelele kudingakala ukuthi umbalisi amfundise kabanzi ukuze azwisise, kodwa lo asumlandu wababalisi kuphela.

Abazali labo kumele babamele abantwana babo, babone ukuthi lanxa sebengekhaya bayataditsha okujulileyo.

Abanengi abazali abazihluphi ngalokhu. Uyathola umntwana ikakhulu emadolobheni, elala kule ebukele ifilimu iloba kusasa eyabe ezavukela esikolo.

Abanye vele befika endlini batshonela umabonakude, ukulalela izingoma kanye lokudlala kuphela. Amabhuku bamane bawakhumbule nxa sebengena esangweni lesikolo. Konke lokhu kwenzakala phambi kwamehlo abazali babo. Kusasa nxa umfundi esefeyilile njengalokhu okwenziwe ngabanye, abazali bazonda bagane unwabu baqale ukuvukela ababalisi ubhova, bebagcona ngokuthi kabafundisi.

Emaphandleni abanye abafundi abasitholi isikhathi sokutaditsha ngoba njalonje umntwana utshona enikezwa umsebenzi wokwenza ngumzali. Uyathi evela  esikolo uJabu, kuthwe adlule aye ekweluseni. USithembiso laye kuba yiso leso. Uyathi evela esikolo kuthwe khemani hamba emfuleni uyekukha amanzi ubuye utheze inkuni. Eqeda lapho nguye njalo ozapheka, umntwana alale esediniwe njalo engaselaso isikhathi sokutaditsha. Siyakwazi lokhu kubhahile ezimulini ezisemaphandleni ngoba kwenziwa ngabazali.

Wena mzali umncedisa kanjani umntanakho ezifundweni zakhe? Uyamkhuthaza na ukuthi asebenze gadalala kumbe uthi lo ngumlandu wababalisi kuphela? Abanye njalo abantu bathi abafundi bakulezi insuku abaselalo ulukuluku lokuthanda ukubala amabhuku. Ukuza kwamafoni lobulembu kubikwa yikho osokuphambanise ukufunda kwabo.Abafundi sebetshona bekubo-Facebook, Twitter leWhatsapp baze bakhohlwe lokutaditsha. Kambe umfundi oyenzenje angapasa esikolo?

Ngalokhu kungumlandu womuntu wonke ukuthi basebenzelane ndawonye beyimbumba ukuze abantwana benze kuhle esikolo. Iphutha lokungenzi kuhle kwabo esikolo ngelomuntu wonke. Alikho kubabalisi kumbe abafundi kuphela.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds