Ukutshisa kungaba yingozi enkukhwini

22 Sep, 2016 - 14:09 0 Views
Ukutshisa kungaba yingozi enkukhwini

uMthunywa

Johas Moyo
INHLANGANISO yeLivestock Production Department esabelweni seMatabeleland North ikhuthaza abalimi kundawana zonke zelizwe ukuthi baqalise ukunakekela inkukhu zabo ngoba sekuqalisile ukutshisa njalo sekufuneka izilugu ezingenisa umoya.

Ekhuluma loMthunywa uMnumzana Mike Nemashakwe onguLivestock Officer esabelweni seMatabeleland North ukhuthaze abalimi ukuthi njengoba sekuqalisile ukutshisa balungise izindawo ezifaneleyo lapho abazagcinela izifuyo zabo khona okuzindawo ezibetha umoya.

“Njengenhlanganiso sesinanzelele ukuthi inengi labalimi balahlekelwa yizifuyo zabo ikakhulu inkukhu ngalesi sikhathi sokutshisa ngoba ziyafa.

“Lokhu kwenziwa yikuthi bayabe bengafundiswanga ukuthi nxa sekutshisa kumele bazinakekele njani inkukhu zabo.
Sikhuthaza abalimi ukuthi bakhe izilugu ezingenisa umoya okuzakwenza ukuthi inkukhu zabo zingaginqi kakhulu njalo lokho kwenza zingafi,” kutsho uMnu Nemashakwe.

Uqhubekele phambili ngokukhuthaza abalimi ukuthi baqalise ukuba lohlelo lokunika inkukhu zabo ukudla kanye lamanzi okungafani lokwangesikhathi somqando ngoba khathesi sekufuneka ukudla okunengi kanye lamanzi.

“Sikhuthaza abalimi ukuthi baphe inkukhu amanzi amanengi ngalesi isikhathi sokutshisa.

“Sesinanzelele ukuthi abalimi kabenelisi ukuthi baphe inkukhu ukudla okwaneleyo ngalesi isikhathi ikakhulu amanzi ngoba kuyiwo adingakala kakhulu enkukhwini ngoba kuyabe kutshisa njalo ziyaginqa okudinga ukuthi zihlale zilamanzi amanengi,” kutsho uMnu Nemashakwe.

Uthe inkukhu lazo ziyaginqa njengabantu,  ngokunjalo ziyawadinga amanzi emzimbeni wazo.

Amanzi ayehlisa ithempuritsha yomzimba okwenza zikhule kuhle.

Amanzi angumuthi omkhulu ezifuyweni kungakho nje sikhuthaza ukuthi inkukhu zingahlali zingelawo.

“Inkukhu zingaswela amanzi ziyoma kakhulu okwenza zihlatshwe yisihlabo njengabantu, ngokunjalo abalimi bengenelisa ukuzinakekela ngeke balahlekelwe zinkukhu zabo.

“Izindlu kumbe indawo ezingenisa umoya zenza abalimi bethole inzuzo enhle ngoba kungela okungaziphambanisa inkukhu zabo,” kutsho uMnu Nemashakwe.

Uphethe ngokukhumbuza abalimi ukuthi ngazo zonke izikhathi babone ukuthi inkukhu zabo ziyathola imithi edingakalayo.

“Abalimi akumelanga balindele ukuthi inkukhu zabo zigule khona bezazelapha kodwa kumele bahlale bezipha ama-vaccines azakwenza zivikeleke emikhuhlaneni,” kuphetha uMnu Nemashakwe.

Share This:

Sponsored Links